22 stycznia 1863 r. w Królestwie Polskim wybuchło powstanie styczniowe – najdłużej trwający zryw niepodległościowy w epoce porozbiorowej. W walkę, która miała charakter wojny partyzanckiej, zaangażowały się wszystkie warstwy społeczeństwa. Stoczono ok. 1200 bitew i potyczek. Przez oddziały powstania styczniowego przewinęło się około 200 tys. osób.

W tym roku obchodzimy 160. rocznicę powstania, którego konsekwencje miały ogromny wpływ na późniejsze kształtowanie się niepodległego państwa polskiego. Zakład Narodowy im. Ossolińskich włącza się w ogólnopolskie obchody tej ważnej rocznicy. Już dziś zapraszamy na wystawę, która we wrześniu zostanie otwarta w ossolińskim Muzeum Pana Tadeusza. Celem ekspozycji będzie prezentacja biżuterii patriotycznej, która stanowiła ważny element oporu społeczeństwa w okresie zaborów i walki o niepodległość. Warto podkreślić, że taka forma demonstracji swojego sprzeciwu była wykorzystywana również w czasach współczesnych, choćby w latach 80. XX w., co również zostanie pokazane na wystawie.

Przypominamy również, że w zbiorach ossolińskich znajdują się bezcenne pamiątki historyczne związane z powstaniem styczniowym. Muzeum Książąt Lubomirskich opiekuje się kolekcją ponad 430 fotografii z lat 1860-1864, które przedstawiają powstańców i osoby związane z manifestacjami patriotycznymi z tego okresu. Dział Numizmatów i Pamiątek Historycznych Muzeum posiada także cenne obiekty biżuterii patriotycznej, zespół banknotów i obligacji emitowanych w okresie powstania. Natomiast w Dziale Rękopisów Biblioteki Ossolineum znajdziemy bardzo wartościowe świadectwa pisane z tego okresu: relacje z działań powstańczych, wspomnienia, pamiętniki, wiersze patriotyczne czy też korespondencję. Eksponaty te były już niejednokrotnie prezentowane podczas wystaw i w publikacjach.

___

Grafika prezentuje krzyż pamiątkowy z okresu żałoby narodowej (1861 r.) oraz zdjęcie młodej kobiety i dziewczynki, które te krzyże noszą jako biżuterię patriotyczną.