Urodził się w 1749 roku we Frankfurcie nad Menem w dobrze sytuowanej rodzinie. Jego pierwszym nauczycielem był ojciec, od którego odebrał wszechstronną edukację. Uczył go łaciny, greki, angielskiego, francuskiego, włoskiego, gramatyki, retoryki, przyrody, fizyki, matematyki i rysunku. W wieku 16 lat zaczął studiować prawo w Lipsku oraz rysunek pod kierunkiem Adama Oesera. Studia kontynuował w Strasburgu, gdzie poza prawem studiował również medycynę, anatomię i chemię. W 1770 r. wydał anonimowo pierwszy tomik wierszy lirycznych pt. „Annette”. Już w tym okresie życia dużo pisał, lecz niezadowolony z efektów swej twórczości zniszczył prawie wszystkie powstałe wówczas utwory.
Po studiach i uzyskaniu prawa do wykonywania zawodu praktykował jako prawnik w Wetzlarze, a jesienią 1772 r. wrócił do Frankfurtu. W 1773 wydał dramat prozą “Götz von Berlichingen” osnuty na wydarzeniach z wojen chłopskich. Rok później ukazało się jedno z jego wielu znanych dzieł – było to oparte na wątkach autobiograficznych “Cierpienia młodego Wertera”, opisujące nieszczęśliwą miłość bohatera utworu do pięknej Lotty. Pierwowzorem tej postaci była Charlotte Buff – narzeczona przyjaciela poety, w której Goethe się zakochał. Utwór ten powszechnie uważany jest za jedną z najważniejszych zapowiedzi romantyzmu.
W 1775 r. Goethe zamieszkał w Weimarze na dworze księcia Karola Augusta, gdzie pełnił funkcję tajnego radcy, a po nobilitacji w 1782 r. – prezesa Izby Finansów. W okresie weimarskim powstały liczne ballady (m.in. “Król Olch”, “Rybak”), liryki i dramaty (“Egmont”, “Torquato”, “Ifigenia w Taurydzie”).
Po dwuletnim pobycie we Włoszech opublikował “Listy z podróży do Włoch”. W tym okresie Goethe kontynuował również prace nad “Faustem”.
Jako towarzysz księcia odbył w 1790 r. podróż na tereny Dolnego i Górnego Śląska i do Polski. Odwiedził Tarnowskie Góry, Kraków, Wieliczkę i Częstochowę a następnie udał się do Wrocławia. Od 1791-1819 roku kierował królewskim teatrem weimarskim. W tym czasie zaprzyjaźnił się i pracował z Friedrichem Schillerem; w latach 1798–1800 wydawali razem czasopismo „Die Horen”. Z tego okresu pochodzi satyryczny „Lis przechera” (1794), ballady (choćby „Uczeń czarnoksiężnika”), idylla „Herman i Dorota” (1798) czy zbiór około trzystu liryków „Dywan Zachodu”.
W 1808 r. wydał pierwszą część “Fausta” – najważniejszego dzieła ze swego dorobku. Nad Utworem tym pracował niemal całe życie. Zaczął w wieku 23 lat, a skończył tuż przed śmiercią w roku 1832. Sam poeta o tym dziele mówił tak: „Pierwsza część Fausta jest niemal całkowicie subiektywna: wszystko to płynie z ducha jednostki pochłoniętej namiętnością, której półmrok tak miły bywa człowiekowi. W drugiej części nie ma już prawie nic subiektywnego, przedstawiony jest w niej świat wyższy, szerszy, jaśniejszy, mniej oddany namiętnościom, i ten, kto się w życiu nie rozejrzał i nic nie przeżył, nie potrafi jej zrozumieć”. Zgodnie z jego wolą druga część została wydana dopiero po śmierci.
Po wojnach napoleońskich brał udział w Kongresie Wiedeńskim jako przedstawiciel księcia Karola Augusta. Do końca życia pozostał aktywny, napisał jeszcze autobiografię “Z mojego życia. Zamyślenie i prawda”, ukończył „Lata wędrówki Wilhelma Meistra”, “Orfickie prasłowa” oraz ‘Historię mego studium botanicznego”.
Na skutek osłabienia wynikającego z licznych dolegliwości zachorował na zapalenie płuc i zmarł 22 marca 1832 r. Został pochowany w Weimarze, na własne życzenie, obok grobu Schillera.
