Ukazujący się w latach 1947–1957 tygodnik „Po Prostu” odegrał ważna rolę w przemianach roku 1956 r., a jego likwidacja sześćdziesiąt pięć lat temu uznawana jest za symboliczny koniec „odwilży” w Polsce.

„Po Prostu” powstało jako organ Akademickiego Związku Walki Młodych „Życie”. Po zjednoczeniu organizacji młodzieżowych w 1950 r. tytuł przeszedł pod kuratelę nowo utworzonego Związku Młodzieży Polskiej i do połowy lat pięćdziesiątych pełnił rolę bezwolnego narzędzia tępej stalinowskiej propagandy. We wrześniu 1955 r., wkrótce po publikacji słynnego „Poematu dla dorosłych” Adama Ważyka, który zapoczątkował „odwilż” w kulturze, także kierowana wówczas przez Eligiusza Lasotę redakcja „Po Prostu” przyłączyła się do rozliczeń z patologiami okresu stalinowskiego czyniąc to z charakterystyczną dla młodzieży bezkompromisową ideowością. Popularność pisma szybko rosła – październiku 1956 r. nakład osiągnął olbrzymi jak na ówczesne realia pułap 150 tys. egzemplarzy. „Po Prostu”, czytane już nie tylko przez młodzież akademicką, miało wielki wpływ na dokonujące się w tym czasie przemiany, które ostatecznie umożliwiły powrót do władzy Władysława Gomułki. Gdy jednak w kolejnych miesiącach umacniający swoją władzę „Wiesław” przystąpił do likwidacji „zdobyczy października”, wierna swojej „rewolucyjnej” linii redakcja studenckiego pisma zaczęła napotykać na coraz większe trudności ze strony szybko odzyskującej władzę cenzury. Trzeba podkreślić, że wbrew oskarżeniom mającym uzasadnić likwidację pisma, jego profil ideologiczny był jednoznacznie, a niekiedy wręcz radykalnie lewicowy (członkiem redakcji był m.in. zmarły ostatnio Jerzy Urban) . „Po Prostu” wcale nie podważało marksistowskich dogmatów – właśnie w powrocie do ich konsekwentnego stosowania naiwnie upatrywało lekarstwa na trapiące ówczesną Polskę bolączki.

Ostatni numer „Po Prostu” ukazał się 30 czerwca 1957 r. Kolejny, który zgodnie z planem miał się pojawić po wakacyjnej przerwie, nie zyskał akceptacji władz i jego druk został wstrzymany, a 2 października 1957 r. zapadła decyzja o likwidacji pisma. W reakcji na nią w Warszawie doszło do trzydniowych, brutalnie stłumionych przez milicję zamieszek.

Tekst: Piotr Sroka