75. rocznica powstania Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”

Dziś przypada rocznica narodzin Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” – wielkiego medialnego „koncernu”, który w latach swojej świetności wydawał większość ukazujących się w PRL-u tytułów prasowych.

Powstanie RSW „Prasa” wiąże się ściśle z politycznymi przeobrażeniami, które zachodziły w Polsce w drugiej połowie lat 40. XX w. Dążąc do umocnienia swojej władzy komuniści starali się przejąć pełną kontrolę nad mediami. Na mocy uchwały Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej z 25 kwietnia 1947 r. o połączeniu należących do tej partii lokalnych wydawnictw prasowych i drukarń, 10 maja tego samego roku powołano do życia RSW „Prasa”, która przejęła dwanaście tytułów prasowych (w tym osiem dzienników) o łącznym nakładzie ponad 1,3 mln egzemplarzy. Był to dopiero początek tworzenia prasowego giganta. W związku w powstaniem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej do RSW „Prasa” została włączona należąca do Polskiej Partii Socjalistycznej Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza”. Tym samym liczba tytułów wydawanych przez „Prasę” wzrosła do dwudziestu (w tym dwanaście dzienników), a łączny ich nakład do ponad 3,2 mln egzemplarzy. W tym też czasie zaczął się ukazywać największy i najważniejszy dziennik Polski Ludowej – powstała w wyniku połączenia PPR-owskiego „Głosu Ludu” i PPS-owskiego „Robotnika” „Trybuna Ludu”, organ KC PZPR , którego pierwszy numer pojawił się w kioskach 16 grudnia 1948 r. Podobne zmiany zaszły w tym czasie także „w terenie” – na Dolnym Śląsku na przykład zamiast dotychczasowych dwóch dzienników partyjnych – „Trybuny Dolnośląskiej” (PPR) i „Wrocławskiego Kuriera Ilustrowanego” (PPS) zaczęła ukazywać się „Gazeta Robotnicza”, organ Komitetu Wojewódzkiego PZPR we Wrocławiu.

Warto wspomnieć, że w 1948 r. decyzją Zarządu Głównego RSW „Prasa” powołano do życia Klub Międzynarodowej Książki i Prasy. Pierwszy salon Klubu MPiK, czyli popularny „Empik”, został otwarty w Warszawie 7 października tego samego roku.

W 1951 r. RSW „Prasa” została połączona z Instytutem Prasy Spółdzielni Wydawniczo-Oświatowej „Czytelnik”. W rezultacie „Prasa” stała się wydawcą 92 tytułów (w tym 35 dzienników) o łącznym nakładzie ponad 11,6 mln egzemplarzy. Z dniem 1 stycznia 1973 r. w wyniku połączenia RSW „Prasa” ze Spółdzielnią Wydawniczą „Książka i Wiedza” oraz Przedsiębiorstwem Zakładu Upowszechniania Prasy i Książki „Ruch” powstała Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa – Książka – Ruch”. Był to największy koncern prasowy w Europie Środkowo-Wschodniej, podporządkowany bezpośrednio PZPR i wydający w 1977 r. 242 tytuły prasowe, w tym  12 ogólnopolskich i 34 regionalne, o łącznym jednorazowym nakładzie 24,3 mln egzemplarzy. Kres tego molocha nastąpił w latach dziewięćdziesiątych, kiedy doszło do podziału i prywatyzacji majątku spółdzielni.

Ten wpis został opublikowany w kategorii Aktualności. Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.