1961 r.
W 1961 roku zorganizowano pięć wystaw:
„Dawna prasa polska w zbiorach Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich 1514-1914”, przygotowana przez Dział Czasopism przy współudziale Działu Starych Druków oraz Gabinetu Marksizmu-Leninizmu. W 1961 r. świętowano 300-lecie prasy polskiej – w 1661 r. ukazało się pierwsze polskie czasopismo: „Merkuriusz Polski Ordynaryjny”, jednak ossolińska wystawa objęła czas odmienny od wyznaczonego rokiem jubileuszowym. Za datę początkową przyjęto rok 1514 – ukazanie się drukiem listu Zygmunta I do papieża, w którym to liście król donosił o zwycięstwie pod Orszą (pierwsza polska publikacja o charakterze informacyjno-prasowym), zaś za datę końcową rok 1914, czyli początek I wojny światowej. Wybór daty początkowej wynikał z faktu, że organizatorzy wystawy chcieli pokazać prekursorów prasy, czyli awiza i gazety pisane, funkcjonowały na długo przed 1661 rokiem. Z kolei drugą datę graniczną wystawy zdeterminował charakter ossolińskich zbiorów – większość prasy wychodzącej po 1917 r. z dawnego zbioru Ossolineum pozostawała we Lwowie, toteż czasopiśmiennictwo dwudziestolecia, a nawet okresu pierwszej wojny światowej, było w Zakładzie słabo reprezentowane. Na wystawie, która trwała od 4 V do 30 VI, znalazło się ponad 400 oryginalnych pism. Ekspozycja była pokazywana we Wrocławiu w okresie Dni Oświaty, Książki i Prasy i cieszyła się wielkim powodzeniem. Następnie można ją było oglądać w różnych miejscowościach Dolnego Śląska. Przy okazji wystaw objazdowych, pracownicy Biblioteki wygłosili w porozumieniu z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej szereg prelekcji objaśniających ekspozycję.
„Dawna prasa polska muzyczna w zbiorach Biblioteki im. Ossolińskich i Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu z lat 1820-1939”. W związku z organizowanym w dniach 10-13 VIII Festiwalem Chopinowskim w Dusznikach, Dział Czasopism ZNiO postanowił pokazać gościom festiwalu z polską prasę muzyczną. Czasopisma eksponowano w układzie chronologicznym. Jednym z ciekawszych eksponatów był warszawski „Tygodnik Muzyczny” z 1820 r. Uwagę gości zagranicznych zwracało też czasopismo „Jazz” wychodzące w Warszawie już w 1927 r..Wystawa była czynna w dniach 5 VIII – 14 VIII 1961 r. i cieszyła się dużym powodzeniem, frekwencja dzienna wynosiła kilkaset osób – notatki na temat ekspozycji ukazały się „Słowie Polskim”, „Życiu Literackim” oraz w prasie czeskiej.
„Ignacy Krasicki. W 160 rocznicę zgonu” – wystawa towarzyszyła konferencji naukowej poświęconej twórczości I. Krasickiego zorganizowanej przez Instytut Badań Literackich PAN oraz Katedrę Historii Literatury Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Wystawa była otwarta w dniach od 23 XI do 15 XII w Auli Biblioteki.
„Motywy prasłowiańskie (starosłowiańskie) w grafice polskiej” – scenariusz wystawy przygotował dr Karol Heintsch, kierownik Działu Bibliograficzno-Dokumentacyjnego.
„Wrocław XII-XIII wieku w świetle badań wykopaliskowych na Nowym Targu” – wystawę przygotował Gabinet Numizmatyki i Sfragistyki w ramach obchodów „Dni Wrocławia”. Była pokazywana w Starym Ratuszu.
W maju 1961 r. w ZNiO odbył się Zjazd dyrektorów Bibliotek PAN, w czasie którego omawiano zagadnienia kształcenia kadr bibliotecznych. Gości zaprezentowano także Ossolineum.
W grudniu w ZNiO miała miejsce Konferencji rękopiśmienników z bibliotek PAN zorganizowana przez Dział Rękopisów. Uczestniczyli w niej przedstawiciele następujących placówek: Biblioteka Raczyńskich, Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Biblioteka Narodowa, Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, Biblioteka Kapitulna we Wrocławiu.
W dniu 17 grudnia 1961 r. odbyło się pierwsze plenarne posiedzenie Rady Naukowej Biblioteki. Nowo powstała Rada ustaliła wytyczne programowe, jak i zasady współpracy z dyrekcją. Przyjęto, że plenarne posiedzenia Rady odbywać się będą raz w roku w celu zaopiniowania rocznej działalności Zakładu. Powołano trzyosobowe Prezydium Rady i Komisje programowe do spraw:
- polityki gromadzenia i uzupełniania zbiorów
- gromadzenia dokumentów życia współczesnego
- wydawnictw Biblioteki
- prawno-organizacyjnych.
Przewodniczącym Rady Naukowej został prof. dr Marian Jakóbiec.
Gabinet Grafiki – w styczniu 1961 r., po odejściu na emeryturę Tadeusza Solskiego, kierownikiem został Mieczysław Radojewski. Pełnił tę funkcję przez 34 lata do 1995 r. Jego zainteresowania zawodowe koncentrowały się wokół ekslibrisów.
- Mieczysław Radojewski
- Tadeusz Solski
Dział Opracowania – od 1961 r. funkcję kierownika objęła Krystyna Korzon
1962 r.
W 1962 roku zorganizowano sześć wystaw:
„XX-lecie PPR” – wystawa przygotowana przez Bibliotekę ZNiO oraz Komitet Wojewódzki PZPR przy współudziale Muzeum Śląskiego, Biblioteki Uniwersyteckiej, Archiwum Państwowego, Archiwum Komendy Głównej MO oraz Śląskiego Okręgu Wojskowego w ramach obchodu 20. rocznicy powstania Polskiej Partii Robotniczej. Scenariusz wystawy przygotował kierownik Gabinetu Marksizmu-Leninizmu H. Łapiński. Ekspozycję otwarto 20 III, była prezentowana w zabytkowych salach starego Ratusza i trwała do 5 X. Pokazywano ją także w Wałbrzychu, Dzierżoniowie i Świdnicy. Wystawa składała się z około tysiąca eksponatów: źródeł, ilustracji, muzealiów i zajmowała ponad 600 m2 powierzchni.
W związku z inauguracją „Dni Wrocławia” 11 V otwarto przygotowaną wspólnie z Towarzystwem Miłośników Wrocławia wystawę „Zagadnienia słowiańskie w zbiorach Biblioteki Ossolineum”. Scenariusz wystawy przygotował kierownik Działu Informacyjno-Bibliograficznego – dr K. Heintsch. Ekspozycję, którą można było oglądać w maju i czerwcu w Auli Biblioteki, zwiedziło ponad 2000 osób.
W czasie trwania Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach zorganizowano w dusznickiej sali koncertowej wystawę „Fryderyk Chopin i jego współcześni”, która czynna była w dniach od 11 do 14 VIII. Wystawę przygotował pracownik Działu Bibliograficzno-Dokumentacyjnego – Julian Wójcik. Ekspozycję obejrzało około 1000 osób.
Z okazji lipcowego Zjazdu Polonii Zagranicznej we Wrocławiu, Gabinet Numizmatyki i Sfragistyki zorganizował w sali Uniwersytetu Wrocławskiego wystawę „Polskie medale historyczne w przekroju mileniowym”. Wystawa trwała dwa dni.
W czerwcu w szkole w Mysłakowicach zaprezentowano wystawę poświęconą Marii Konopnickiej w 120. rocznicę urodzin pisarki. Wystawę przygotował Dział Czasopism.
W pierwszym półroczu 1962 r. Dział Bibliograficzno-Dokumentacyjny urządził małą wystawę nabytków zagranicznych, na której zaprezentowano książki: jugosłowiańskie, łużyckie, czeskie, słowackie i rumuńskie.
24 marca 1962 r. Rada Państwa nadała dyrektorowi Franciszkowi Pajączkowskiemu i kustosz Janinie Kelles-Krauz Krzyże Oficerskie Polski Odrodzonej. Odznaczenia wręczył Przewodniczący Prezydium R.N. m. Wrocławia prof. Bolesław Iwaszkiewicz.
Dział Udostępniania – wprowadził wolny dostęp do półek w Czytelni.
1963 r.
W 1963 roku zorganizowano następujące wystawy (ze względu na kapitalny remont Auli były eksponowane poza Biblioteką):
7 XII otwarto w pomieszczeniach Muzeum Śląskiego wystawę pt. „Karykatura XIX w. w zbiorach Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich PAN i Muzeum Śląskiego”. Scenariusz wystawy opracował Stanisław Strauss. Wystawie towarzyszył informator.
„Fryderyk Chopin i Karol Szymanowski” – wystawa została zorganizowana na prośbę Wydziału Kultury W.R.N. we Wrocławiu w okresie Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach. Była prezentowana w „Dworku Chopina” w dniach od 10 do 15 VIII. Organizatorem wystawy i jej opiekunem w Dusznikach był Julian Wójcik, pracownik Działu Bibliograficzno-Dokumentacyjnego. Frekwencja wynosiła 150 do 200 osób dziennie.
Wystawa wydań „Pamiętników” Jana Chryzostoma Paska – zorganizowano ją na prośbę sekretarza generalnego Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego doc. dr Jerzego Łanowskiego i towarzyszyła sesji naukowej poświęconej „Pamiętnikom” Paska, która odbyła się 18 X. Ekspozycję można było oglądać w sali posiedzeń Collegium Anthropologicum przy ul. Kuźnicza nr 35.
Wystawa druków i pamiątek z 1863 r. – przygotowana przez Dział Czasopism w związku z setną rocznicą powstania styczniowego i pokazywana we Wrocławskim Towarzystwie Naukowym. Z okazji rocznicy opracowano również kartotekę artykułów o powstaniu styczniowych opublikowanych w prasie bieżącej oraz przygotowano materiały do katalogu czasopism powstańczych znajdujących się w Bibliotece.
Dział Marksizmu-Leninizmu współuczestniczył w organizacji wystawy „Książka Radziecka w Polsce” (inny tytuł „Naukowa Książka Radziecka”) eksponowanej w gmachu Uniwersytetu Wrocławskiego.
Dział Bibliograficzno-Dokumentacyjny urządził dwie małe wystawy nabytków zagranicznych, eksponując książki bułgarskie i radzieckie.
Biblioteka Ossolineum w ramach szkolenia międzybibliotecznego PAN zorganizowała konferencję poświęconą zagadnieniu dubletów i druków zbędnych (w maju) oraz seminarium nowych metod opracowania (w październiku).
Przy pracach dotyczących zmiany statutu zaproponowano w strukturze wewnętrznej zmianę nazwy Gabinetu Marksizmu-Leninizmu na Dział Teorii i Historii Ruchu Robotniczego, zaproponowano też utworzenie nowego działu: Działu Dokumentacji Życia Współczesnego – dział powstał w 1964 r.
Od 1963 r. została zmieniona nazwa Pracowni Kartograficznej na Gabinet Kartografii.
18 VII 1963 r. doc. dr Marian Haisig został mianowany prof. nadzwyczajnym Uniwersytetu Wrocławskiego.
W 1963 r. dyrektorem administracyjnym Biblioteki został Wojciech Szkielski.
1964 r.
W styczniu 1964 r. powstał Dział Dokumentacji Życia Społecznego Biblioteki ZNiO. Jego kierowniczką została Władysława Sokołowska. Dział istnieje do dzisiaj, a jego zadaniem jest gromadzenie materiałów o charakterze informacyjnym, ilustrującym współczesne życie społeczne miasta Wrocławia (są to biuletyny, informatory, materiały sprawozdawcze, programy, wykazy, katalogi, teatralia, materiały dotyczące życia artystycznego i muzycznego, katalogi wystaw artystycznych, plakaty, afisze ,druki, broszury, pisma ulotne, pisma powielone, maszynopisy, wycinki prasowe, fotografie, nagrania taśmowe). Zakres tematyczny dokumentów obejmuje zagadnienia społeczno-polityczne, kulturę, oświatę oraz kulturę materialną.
W 1964 roku zorganizowano następujące wystawy:
„Grafika polska XX-lecia w zbiorach Ossolineum” – wystawa czynna była od 10 X do 20 XI w Auli Biblioteki. Na wystawie zaprezentowano 148 prac 122 artystów grafików. Scenariusz espozycji opracował Mieczysław Radojewski.
„Książka polska i wybitni księgarze od XV do XIX wieku” otwarta 2 XII w Auli Biblioteki ZNiO. Wystawa została zorganizowana przez Komitet Obchodów 600-lecia Księgarstwa Polskiego, Bibliotekę Ossolineum i Bibliotekę Uniwersytecką we Wrocławiu. Jej komisarzem był dr Józef Szczepaniec. Scenariusz opracowali: dr Józef Szczepaniec (księgarstwo krakowskie w XV i XVI w. oraz warszawskie XVIII w.), Mieczysław Gałyga (księgarstwo warszawskie , wileńskie, poznańskie, krakowskie i lwowskie w XIX w.) oraz Adam Skura – kierownik Działu Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu (księgarstwo śląskie od XV-XIX w.). Wystawę można było zwiedzać do końca grudnia 1964 roku.
Dział Czasopism przygotował dwie wystawy: 8 marca w Lidze Kobiet pokazywana była wystawa „Prasa kobieca na przestrzeni wieków”, natomiast z okazji Dni Oświaty, Książki i Prasy w szkole w Mysłakowicach pokazano ekspozycję „Rozwój prasy dziecięcej”.
Zgodnie z zarządzeniem dyrekcji Biblioteki od dnia 1 grudnia 1964 r. Dział Bibliograficzno-Dokumentacyjny rozpoczął prowadzenie „Kroniki Biblioteki”.
Od września przedłużono godziny otwarcia katalogów w dni powszednie do godz. 19.00, katalogi czynne były także w niedziele i święta.
Dnia 6 listopada otwarto pracownię naukową z siedmioma miejscami dla pracowników nauki.
1965 r.
W 1965 r. w Ossolineum zorganizowane dwie wystawy:
Dnia 7 V otwarto w Auli Biblioteki wystawę „Dolny Śląsk w polskiej książce i czasopiśmiennictwie okresu 20-lecia 1945-1965″, która została zorganizowana w ramach uroczystości 20-lecia Wyzwolenia Ziem Zachodnich i Północnych. Ekspozycja trwała do połowy czerwca 1965 r. Scenariusz wystawy przygotował dr Karol Heintsch, opracowanie artystyczne – Ryszard Sokół.
Dział Bibliograficzno-Dokumentacyjny w ramach prezentowania nabytków zagranicznych przygotował w grudniu wystawę książki czeskiej.
W czasie Dni Wrocławia warszawski Teatr Narodowy dwukrotnie zagrał we Wrocławiu dramat Mikołaja Reja „Żywot Józefa” (21 i 22 V). Opiekę nad Teatrem Narodowym objęła Biblioteka ZNiO. Artyści wraz z dyrektorem Kazimierzem Dejmkiem zwiedzili Bibliotekę, przede wszystkim Dział Rękopisów i Dział Starych Druków.
W ramach szkolenia zaplanowanego przez Biuro Wydawnictw i Bibliotek PAN – Stacja Mikrofilmowa Biblioteki zorganizowała 4 i 5 listopada konferencję pracowników Stacji Mikrofilmowych. Wzięły w niej udział 63 osoby z 30 bibliotek przede wszystkim Polskiej Akademii Nauk, a z Biblioteki Narodowej, Biblioteki Uniwersyteckiej w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Toruniu, Lublinie i Wrocławiu. Zofia Huber, kierownik Stacji Mikrofilmowej Biblioteki ZNiO, wygłosiła referat na temat działalności stacji.
W styczniu funkcję kierownika Gabinetu Numizmatyki i Sfragistyki objął dr Józef Szwagrzyk
W 1965 roku kierownikiem Działu Udostępniania została Janina Loret-Heintschowa dotychczas procująca w Dziale Rękopisów.