1971 r.

Biblioteka i Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich obchodziły w wspólny jubileusz 25-lecia działalności we Wrocławiu.

W dniu 27 listopada odbyło się uroczyste spotkanie pracowników Biblioteki i Wydawnictwa wraz z udziałem licznych zaproszonych gości. Z okazji jubileuszu zorganizowano sesję poświęconą roli Ossolineum w życiu kulturalnym Wrocławia i Dolnego Śląska, wydano specjalny druczek bibliofilski oraz pamiątkowy ekslibris. Decyzją dyrekcji Biblioteki i Wydawnictwa ustanowiono i opracowano regulamin „Złotej Odznaki ZNiO”.

XXV-lecie działalności Ossolineum we Wrocławiu stało się okazją do przygotowania kilku wystaw:

 „Moneta, medal, order” – wystawa urządzona w Auli Biblioteki, czynna od 8 V do 30 VI 1971 r. Wystawie towarzyszyła publikacja: Moneta, medal, order: katalog wystawy własnych zbiorów numizmatycznych Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich – PAN / Józef Andrzej Szwagrzyk ; Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.

„Literatura polska w autografach biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu 1918-1970” – wystawa urządzona w Auli Biblioteki, czynna od 27 XI 1971 r. do 15 II 1972 r.  Wydawnictwem towarzyszącym wystawie był katalog: Literatura polska w autografach Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu 1918-1970 : katalog wystawy z okazji 25 letniej działalności Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu 1946-1971 / oprac. Franciszka Sawicka przy współudz. Jana Litwinka, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.

„Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich – przegląd dorobku wydawniczego 1946-1971” –  wystawę przygotowało Wydawnictwo ZNiO, a prezentowana była  w Sali Rycerskiej Ratusza.

Pozostałe wystawy zorganizowane w 1971 r.:

„Mezzotinta XVII – XIX w.” – wystawa ze zbiorów m.in. Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Czynna była w Muzeum Narodowym we Wrocławiu od 4 X do 22 XI 1971 r. Komisarzem wystawy była dr Irena Rylska.

„ Publikacje pracowników Biblioteki Ossolineum” – wystawa czynna od 27 XI do 15 XII 1971 r. na korytarz II pietra, przed Czytelnią Główną.

„Wydawnictwa teatralne w Polsce Ludowej”  – wystawa czynna od 25 II do 25 III 1971 r., zorganizowana przez Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru w sali wystawowej Biblioteki ZNiO.

Decyzją Sekretarza Naukowego PAN  nr 49/71 z 16 grudnia 1971 r. poszerzono zakres działania Biblioteki Ossolineum. Nałożono na nią obowiązek sprawowania fachowej opieki nad bibliotekami instytutów i pracowni  we Wrocławiu w ramach jednolitej sieci bibliotek PAN [18 placówek naukowych we Wrocławiu i jedna w Opolu (Opolskie Towarzystwo Naukowe)].

Również decyzją Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk zmieniono strukturę organizacyjną Biblioteki: umieszczono w niej istniejący od 1964 r. Dział Dokumentów Życia Społecznego oraz zmieniono nazwę Gabinetu Marksizmu-Leninizmu na Dział Ruchów Społecznych XIX i XX wieku, zmieniono też zakres działalności Działu.

Zmiany kadrowe:
Dział Opracowania Druków Zwartych i Katalogu Alfabetycznego –  funkcję kierownika objęła mgr  Janina Loret-Heintsch
Dział Czasopism – funkcję kierownika objął dr Józef Długosz
Dział Przechowywania – funkcję kierownika objął dr Wiesław Tyszkowski

Remonty
W 1971 r. trwały prace przygotowawcze do remontu budynku przy ul. Grodzkiej 10. W dniu 25 listopada zatwierdzono projekt techniczny. Prace remontowe zostały zaplanowane na rok 1972 r. po przygotowaniu szczegółowej dokumentacji technicznej.

 

1972 r.

W 1972 roku zorganizowano następujące  wystawy:

„Sztuka wydawnicza w twórczości polskich artystów 1900-1970” – wystawa zorganizowana z okazji Międzynarodowego Roku Książki, znalazły się na niej m.in. zbiory Ossolineum.  Czynna była w  dniach20 V – 7 IX 1972 r. w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Wystawie towarzyszył druk bibliofilski zawierający wiersz Tadeusza Różewicza zatytułowany Alfa.

 

„Imago mundi w kartografii polskiej i obcej od XV do XX wieku” – ekspozycję  zorganizowano w związku z obchodami Roku Kopernikowskiego ogłoszonego w związku z pięćsetną rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika. Wystawa czynna była od 12 X 1972 r. do 15 I 1973 r. w Auli Biblioteki. Wydawnictwem towarzyszącym był informator opracowany przez Ryszarda Grabałowskiego, Imago mundi: informator do wystawy kartografii polskiej i obcej od XV do XX w., Wrocław :  Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Biblioteka PAN, 1972.

Ponadto Dział Dokumentów Życia Społecznego uczestniczył w przygotowaniu wystawy  z okazji 25-lecia działalności Oddziału Wrocławskiego Związku Literatów Polskich.

W lutym 1972 r. Biblioteka wspólnie z Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego zorganizowała sesję naukową  pt. „Powieść odcinkowa”.

Dział Czasopism – funkcję kierownika objęła Armela Bułówna. Janina Kelles-Krauz z została laureatką nagrody miasta Wrocławia w dziedzinie upowszechniania kultury.

Remonty
W listopadzie przejęto dokumentację szczegółową dotyczącą prac remontowych budynku przy ul. Grodzkiej 10. Rozpoczęto wstępne prace remontowe.

 

1973 r.

W 1973 roku zorganizowano następujące  wystawy:

„Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939)” – ekspozycja prezentowana od 19 V 1973 do 24 VI 1973 w Auli Biblioteki; zorganizowana w  związku z Wrocławskim Festiwalem Polskich Sztuk Współczesnych. Scenariusz wystawy przygotowali: Janusz Degler, Franciszka Sawicka. Ekspozycji towarzyszył katalog: Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939) / [aut. tekstu Janusz Degler, Franciszka Sawicka] Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973.

„Komisja Edukacji Narodowej na tle epoki” – wystawa przygotowana w ramach obchodów Roku Nauki. Prezentowana była od 20 X do 20 XII 1973 r. w Auli Biblioteki. Wydano także informator wystawy, opracowany przez Zdzisława M.Zachmacza Komisja Edukacji Narodowej na tle epoki. Informator wystawy. Wrocław-październik 1973. Na okładce informatora zamieszczono podobiznę medalu autorstwa Franciszka Habdasa: W 200 rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej. Na rewersie cytat G. Piramowicza

Ponadto Dział Ruchów Społecznych XIX i XX w. zorganizował dwie ekspozycje książki politycznej, jedną w maju z okazji „Dni Książki i Prasy”, drugą w listopadzie –  „Człowiek, Świat, Polityka”.

W 1973 roku ukazała się publikacja:
Szwagrzyk Józef Andrzej, Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydaw., 1973

 

Zmiany kadrowe

W 1973 r. dyrektorem administracyjnym Biblioteki został inż. Jerzy Wałkówski (poprzedni dyrektor, Wojciech Szkielski, przeszedł na emeryturę. Pełnił tę funkcję przez 10 lat). Na stanowisko wicedyrektora administracyjnego został powołany dr Michał Sewerski.

Dział Opracowania – od kwietnia funkcję kierownika objęła Irena Lewandowska.
Pracownia Kserograficzna – od 1 kwietnia weszła w skład Działu Reprograficznego.

29 marca 1973 r. zmarła Janina Loret – Heintsch (ur. 26 V 1920 r. w Gnieźnie) – kustosz dyplomowany, kierownik Działu Opracowania Druków Zwartych i Katalogu Alfabetycznego, w ZNiO od 1951 r.

 

1974 r.

Wystawy

Przygotowana w 1973 roku wystawa „Komisja Edukacji Narodowej na tle epoki” została zaprezentowana mieszkańcom Zielonej Góry (od 21 I do 14 II 1974), Opola (od 15 V do 20 VII 1974), oraz Jeleniej Góry (od 15 V do 20 VII 1974). Łącznie w trzech miastach wystawę zwiedziło około 20 000 osób.

Dnia 4 czerwca 1974 r. przy współudziale Dolnośląskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego oraz placówek kulturalno-oświatowych zorganizowano w Oleśnicy sesję „500 lat książki polskiej na Dolnym Śląsku”. Biblioteka Ossolineum sprawowała patronat naukowy nad przygotowaniem sesji. Obradom przewodniczył dr Janusz Albin. Sesji towarzyszyła wystawa obrazująca dzieje polskiego piśmiennictwa na Śląsku, przygotowana przez Mieczysława Gałygę.

25 III w Auli Biblioteki im. Ossolińskich została otwarta wystawa akwarel Wacława Zawadowskiego, artysty z Paryża.

23 IV otwarto wystawę „Publikacje naukowe Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej”, zorganizowaną przez Centralną Bibliotekę Akademii Nauk Litewskiej SRR, Ośrodek Rozpowszechniania Wydawnictw Naukowych PAN oraz Ossolineum.  Wystawa była czynna do 27 IV.

Pod koniec maja została udostępniona wystawa dla wycieczek szkolnych, prezentująca różnorodność zbiorów Biblioteki Ossolineum. Ekspozycję przygotował Dział Informacji.

W 1974 r. przy współpracy Dolnośląskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego zainaugurowano w Bibliotece Ossolineum wieczory pt. „Spotkania pod kopułą”. W roku 1974 odbyły się dwa takie spotkania, na których prof. dr Bogdan Zakrzewski mówił o falsyfikatach literackich, natomiast prof. dr Władysław Czapliński o Henryku Sienkiewiczu i o historii na ekranie.

30 tomów rękopisów dzieł Juliusza Słowackiego poddano konserwacji w Spółdzielni Przemysłu Artystycznego „Starodruk” w Krakowie.

Zmiany kadrowe
Dział Ruchów Społecznych XIX i XX w. – dnia 1 I 1974 r. funkcję kierownika objęła Maria Zawialska. Zastąpiła dr Henryka Łapińskiego, który został dyrektorem Biblioteki Głównej Uniwersytetu im. M. Kopernika w Toruniu.

Remonty
Rozpoczęto prace rozbiórkowe obiektu przy ul. Grodzkiej 9/10. W związku z tym, że obiekt został wbudowany z pozostałości po zabytkowych murach obronnych, w czasie rozbiórki pojawiły się nieprzewidziane trudności.

 

1975 r.

W 1975 roku zorganizowano następujące  wystawy:

„Ossolineum w nauce i kulturze” – ZNiO został zaproszony do udziału w Panoramie XXX-lecia PRL, ukazującej mieszkańcom Warszawy dorobek Ziemi Dolnośląskiej. Z tej okazji przygotowano wystawę, która była prezentowana w gmachu Muzeum Narodowego w pierwszej połowie czerwca 1975 r. Po raz pierwszy można było obejrzeć w stolicy rękopisy Pana Tadeusza, Trylogii i Chłopów. Wystawie towarzyszył informator opracowany przez Mieczysława Gałygę, Wojciech Rymszę-Pawłowskiego, Krystynę Stefanicką: Ossolineum w nauce i kulturze. Informator wystawy z okazji Panoramy XXX-lecia, Warszawa, czerwiec 1975.  W kilka miesięcy później ta sama wystawa została zaprezentowana w Wyższej Szkole Inżynierskiej oraz Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece w Zielonej Górze (15 XII – 15 I 1976).

Wspólnie z Biblioteką Uniwersytecką we Wrocławiu zorganizowano wystawę pt. „Książka polska wydawana na Śląsku w XV-XX w.”.  Ekspozycja była związana z obchodami 500-lecia polskiego słowa drukowanego na Śląsku i można ją było oglądać od października do grudnia 1975 r. Ukazał się katalog wystawy: Książka polska wydawana na Śląsku w XV-XVIII wieku / Barbara Górska, Adam Skura, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydaw. Polskiej Akademii Nauk, 1975

4 II otwarto w Bibliotece ZNiO wystawę pt. „Francuska książka naukowa”. Ekspozycję przygotował Ośrodek Rozpowszechniania Wydawnictw Naukowych PWN. Wystawa była czynna 3 do 7 II.

W ramach „Spotkań pod kopułą” organizowanych przy współpracy z Dolnośląskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym odbyły się dwa wykłady:
31 stycznia z dr Andrzej Cieński mówił o pamiętnikach, ich walorach i poczytności,
21 listopada redaktor Marek Kuszewski przedstawił główne kierunki rozwoju kultury w Polsce w świetle wytycznych na VII Zjeździe PZPR.

W roku 1975 ukazała się publikacja: Korespondencja Józefa Maksymiliana Ossolińskiego / zebrała i oprac. Władysława Jabłońska ; Polska Akademia Nauk. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Biblioteka, Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1975.

Zmiany kadrowe
15 czerwca 1975 r. w wieku 76 lat zmarła  nagle Janina Kelles-Krauz (ur. 13 XI 1898 r. w Paryżu) – starszy kustosz dyplomowany, w ZNiO we Lwowie od 1920 r. do 1957 r.; we Wrocławiu od 1958 r. do 1974r.; kierownik Działu Czasopism do końca 1969 r.

30 listopada 1975 r. w wieku 55 lat zmarł po kilkunastomiesięcznej chorobie dr Henryk Łapiński (ur. 16 VII 1920 we wsi Koziminy, pow. płoński) – starszy kustosz dyplomowany, w latach 1953-1973 kierownik Działu Ruchów Społecznych XIX i XX w.

Remonty
Zakończono prace rozbiórkowe przy ul. Grodzkiej 10/11 i rozpoczęto przygotowania obiektu do prac budowlanych.