1976 r.

Wystawy:

„Książka polska wydawana na Śląsku w XV i XX w.” wystawa była prezentowana w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bytomiu (22 IV – 16 V 1976) oraz w salach Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu, w ramach obchodów Roku Bibliotek i Czytelnictwa ogłoszonego przez Ministerstwo Kultury.

 „Aleksander Fredro – życie i twórczość” wystawę zorganizowano  w ramach wrocławskich obchodów setnej rocznicy śmierci Aleksandra Fredry. Ekspozycję uzupełniały akwarele Juliusza Kossaka wypożyczone z Muzeum Narodowego w Warszawie, rekwizyty teatralne oraz meble. Ekspozycję można było oglądać w Auli ZNiO od 18 X do 1 XII.  Janusz Grzonkowski i Adam Łowczycki zaprojektowali plakat wystawy, wyróżniony w konkursie na najlepszy plakat wrocławski w 1976 r. Wystawie towarzyszył folder:

Sawicka Franciszka, Aleksander Fredro : (1793-1876) : informator wystawy upamiętniającej setną rocznicę śmierci pisarza, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Biblioteka Polskiej Akademii Nauk, 1976

Na zaproszenie Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu miasta stołecznego Warszawy wystawa została przeniesiona do stolicy i zaprezentowana w foyer Teatru Dramatycznego w Pałacu Kultury i Nauki w ramach „Warszawskich Spotkań Teatralnych” (grudzień 1976).

„Polski ekslibris medyczny” – wystawa zorganizowana wspólnie z Akademią Medyczną we Wrocławiu prezentowana była w Auli Biblioteki ZNiO w dniach 21 V- 6 VI 1976. Ekspozycja objęła 920 ekslibrisów ze zbioru dr Wiktora Dziulikowskiego oraz Biblioteki Ossolineum. Przygotowano również katalog wystawy:

Dziulikowski Wiktor, Polski ekslibris medyczny : katalog wystawy, Wrocław : Akademia Medyczna : Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich PAN, 1975

W roku 1976 ukazały się następujące publikacje:

Radojewski Mieczysław, Miniatury portretowe XVI-XX w. : sylwetki w zbiorach Biblioteki Ossolineum, Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976

Wojtal Józef, Wydawnictwo książek szkolnych w Zakładzie Narodowym imienia Ossolińskich : 1878-1918, Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976

Zmiany organizacyjne

W 1976 r. struktura organizacyjna Zakładu uległa zmianie. Zarządzeniem dyrektora z dniem 29 lutego została zawieszona działalność Działu Ruchów Społecznych XIX i XX w. Tym samym zarządzeniem dyrektor powołał z dniem 1 marca 1976 r. nową komórkę organizacyjną pod nazwą Pracownia Selektywnej Informacji o Kulturze. Kierownikiem pracowni została dr Maria Zawialska.

Pracownia rozpoczęła działalność 8 marca 1976 r. Początkowo jej zadania skupiały się na przygotowaniach do wejścia do Krajowego Systemu Informacji Nauk Społecznych w zakresie kultury (program realizowany przez SINTO). Pracowni miała dwa etaty: jeden należał do Biblioteki ZNiO, drugi (od 1 kwietnia 1976) do Ośrodka Informacji Naukowej w  Warszawie. Jednym z pierwszych zadań obu współpracujących ze sobą komórek było przeprowadzenie analizy systemowej Biblioteki ZNiO.

W celu przyspieszenia porządkowania ewidencji i opracowania zbiorów Działu Numizmatyczno- Sfragistycznego, dyrektor powołał z dniem 1 maja samodzielną Pracownię Sfragistyczną, która przejęła zbiór sfragistyczny oraz monet antycznych. Kierownikiem pracowni została Gabriela Sukiennik.

Sprawy lokalowe

Rozpoczęto roboty budowlano-montażowe w budynku przy ul. Grodzkiej 10/11. Ten przekazany Ossolineum budynek klasztorny sióstr urszulanek przylegający do Biblioteki miał rozwiązać sprawę składowania zbiorów na 15-20 lat. Po kapitalnym remoncie miał być przeznaczony na czytelnię i zbiory Działu Czasopism oraz na potrzeby magazynowe. Siedemnastowieczny gmach przy ul. Szewskiej 37, główna siedziba Ossolineum, nie był już w stanie pomieścić powiększających się zbiorów Biblioteki. Część mniej wykorzystywanych kolekcji przechowywano w magazynach poza Wrocławiem (magazyny składowe w Dziadowej Kłodzie oraz w Wołowie).

Na początku marca Dział Kartografii wraz ze zbiorami został przeniesiony z gmachu przy ul. Szewskiej do pomieszczeń na ul. Rosenbergów (dzisiejsza Parkowa).

 

1977 r.

Na rok 1977 przypadają dwie daty jubileuszowe:

• 1817 –  powstała fundacja J.M.Ossolińskiego
• 1827 –  Ossolineum rozpoczęło działalność we Lwowie .

W 1977 roku zorganizowano następujące  wystawy:

„Skarby narodowe w zbiorach Ossolineum”  – wystawa prezentowana w salach Muzeum Okręgowego w Bytomiu w dniach 20 I – 28 II. Zwiedziło ją 25 000 osób. Wystawie towarzyszyła ogólnopolska sesja naukowa, zamykająca obchody Roku Bibliotek i Czytelnictwa

„Aleksander Fredro – życie i twórczość”  – wystawa eksponowana w Bibliotece Wojewódzkiej w Opolu.

Biblioteka ZNiO nawiązała porozumienia z Wrocławskim Towarzystwem Naukowym w sprawie wspólnej organizacji wrocławskich czwartków naukowych. Wygłoszono następujące odczyty:

• prof. dr Marian Jakóbiec: „O poezji Maksyma Rylskiego”,
• prof. dr Zygmunt Golosiewicz: „Współpraca ośrodka wrocławskiego ze Zjednoczonym Instytutem Badań Jądrowych  w Dubnie”,
• dr Daniel Bem: „System satelitarny „Rbita”,
• dr hab. Leon Handzel: „Patofizjologia głosu i mowy – problem współczesnej medycyny”.

Biblioteka ZNiO we Wrocławiu, Biblioteka Narodowa  oraz Biblioteka Jagiellońska wystąpiły z inicjatywą ukształtowania zespołu bibliotek dysponujących podstawowym Narodowym Zasobem Bibliotecznym. W założeniach programowych Narodowy Zasób Biblioteczny miał stanowić podstawowe źródło informacji dotyczących dorobku umysłowego Polaków, dziejów politycznych narodu, kultury narodowej i wszystkich dziedzin jej twórczości oraz dziejów kształtowania się świadomości narodowej i dziejów wkładu Polaków w cywilizację światową. Wyodrębnienie Narodowego Zasobu Bibliotecznego miało na celu m.in. stworzenie jak najlepszych warunków dla gromadzenia oraz zachowania kompletu publikowanych i rękopiśmiennych dokumentów powstałych w Polsce w ciągu całych jej dziejów, a także poza Polską, ale związanych z naszym krajem, prowadzenie kompleksowej dokumentacji tych zbiorów oraz stworzenie optymalnego modelu informacji  o nich i bazy reprodukcyjnej polskich dokumentów źródłowych.

Narodowy Zasób Biblioteczny (NZB) został powołany uchwałą Prezydium Państwowej Rady Bibliotecznej 27 października 1977 roku.

W 1977 r. ukazała się publikacja:

Tajne druki Ossolineum : (1832-1834) / oprac. i przedmową opatrzył Henryk Łapiński, Wrocław : Ossolineum, 1977

 

 

1978 r.

W 1978 r. minęła 60. rocznica śmierci i 140. rocznica urodzin Wojciecha Kętrzyńskiego (ur. 11 VII 1838 Giżycko – zm. 15 I 1918 Lwów) – historyka, bibliotekarza, dyrektora Ossolineum w latach 1876- 1918.

Wystawy:

„Skarby Kultury Narodowej” – Została zorganizowana przez Ossolineum, Bibliotekę Narodową oraz Bibliotekę Jagiellońską z okazji konferencji dyrektorów bibliotek, które zostały zaproszone do współtworzenia Narodowego Zasobu Bibliotecznego. Była eksponowana kolejno w Warszawie (w Pałacu Rzeczypospolitej, w którym mieszczą się zbiory specjalne Biblioteki Narodowej), w Krakowie (w auli Colegium Novum) i we Wrocławiu (w zabytkowych salach staromiejskiego Ratusza). Zaprezentowano na niej ponad 400 eksponatów – najcenniejszych obiektów zbiorów specjalnych bibliotek organizujących wystawę.

Wystawie towarzyszył katalog:
Skarby kultury narodowej : ze zbiorów bibliotek Narodowej, Jagiellońskiej, Ossolineum : wystawa : przewodnik / [red. przewodnika Teresa Rabek], Wrocław : [s. n.], 1978.

„O prawo do życia w pokoju” –  wystawę, której organizatorami były Ogólnopolski Komitet Pokoju, Biblioteka ZNiO oraz Muzeum Historyczne we Wrocławiu, przygotowano z okazji trzydziestej rocznicy Światowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju (który odbył się we Wrocławiu w dniach 25-28 VIII 1948 r.). Była prezentowana w Sali Mieszczańskiej Ratusza.

 „Austriacy  na emigracji 1939-1945” – wystawa zorganizowana przez Ambasadę Austriacką w Polsce, prezentowana w Auli Ossolineum. Była pokazywana w wielu krajach świata.

 „Twórczość Adama Mickiewicza w autografach i przedrukach ze zbiorów Biblioteki ZNiO” – z okazji 180. rocznicy urodzin Adama Mickiewicza, dyrekcja III Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza, dyrekcja Biblioteki ZNiO oraz Zarząd Wrocławskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza zorganizowały sesję oraz wystawę. W czasie sesji dr Janusz Albin wygłosił referat pt. „Autografy Adama Mickiewicza w zbiorach Biblioteki Ossolineum”.

„Z dziejów polskiego ruchu robotniczego”  – wystawa otwarta 13 II 1978 r. w Auli Biblioteki, czynna była do 11 III. Była także pokazywana w Legnicy oraz w Bytomiu.

W dalszym ciągu we współpracy z Dolnośląskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym oraz Wrocławskim Towarzystwem Naukowym odbywały się „Spotkania pod Kopułą”, w czasie których wygłoszono następujące odczyty:

• prof. dr Eugeniusz Konik, prof. dr Jan Trzynadlowski, ppłk mgr Ryszard Staszewski: „O Aleksandrze Macedońskim”,
• prof. dr Wojciech Wrzesiński: „Niemcy w polskiej karykaturze politycznej 1918-1939”,
• prof. dr Bogdan Zakrzewski: „„Mazur kajdaniarski” Ludwika Waryńskiego”,
• prof. dr Jan Baszkiewicz, dr Jerzy Goćkowski, dr Andrzej Siemaszewski: „Europa i uniwersytety”,
• dr Andrzej Krzywicki: „Teoria morfogenezy matematyki Rene Thoma”,
• prof. dr Witold Juliusz Kapuściński: „O humanizację kształcenia medycznego”,
• dr Adolf Juzwenko: „Kultura polityczna II Rzeczpospolitej”,
• prof. dr Piotr Zaremba: „Postęp techniczny a proces urbanizacji kraju”.

W roku 1978 ukazała się publikacja:

Z dziejów Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich : studia i materiały / pod red. Janusza Albina ; Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Biblioteka Polskiej Akademii Nauk, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1978

Dnia 8 września 1978 r. zmarła we Wrocławiu przeżywszy 50 lat Irena Grzesiak (ur. 15 III 1928 r. w Łęce Mroczeńskiej woj. wielkopolskie), długoletni i zasłużony pracownik Ossolineum. Pracowała w latach 1964-1977 w pracowni konserwatorsko-introligatorskiej.

 

1979 r.

W 1979 r. minęła 150. rocznica śmierci Franciszka Siarczyńskiego (ur. 12 X 1758 r. w.Hruszowice, pow.Jarosław – zm. 7 XI 1829 Lwów) – bibliotekarza, historyka, pierwszego dyrektora Ossolineum w latach 1827-1829.

Wystawy

Wspólnie z Zarządem Wrocławskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im.   A. Mickiewicza we Wrocławiu oraz IX Liceum Ogólnokształcącym im. J.Słowackiego zorganizowano sesję naukową oraz wystawę z okazji 170 rocznicy urodzin i 130 rocznicy śmierci Juliusza Słowackiego.

Ossolineum , jako jedna z instytucji wchodzących w skład Narodowego Zasobu Bibliotecznego Ossolineum było organizatorem Ogólnopolskiej Konferencji Rękopiśmienników. Wzięli w niej udział przedstawiciele 22 bibliotek. W czasie dwudniowych obrad wygłoszono sześć referatów i komunikatów (23 i 24 marca).

Nadal obywały się  „Spotkania pod Kopułą” organizowane wspólnie z Dolnośląskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym oraz Wrocławskim Towarzystwem Naukowym. Wygłoszono następujące odczyty:

• prof.dr Klemens Szaniawski: „Granice nauki”,
• prof. dr Jerzy Łanowski: „Portret uczonego greckiego”,
• dr Ryszard Sroczyński: „Czy mickiewiczowskie „szkiełko i oko” jest jedynym stymulatorem rozwoju nauk ścisłych”.

Wyjątkowo intensywna była współpraca z regionalnym ośrodkiem TVP, z którym zrealizowano szereg audycji poświęconych popularyzacji zbiorów. W audycjach tych wystąpili pracownicy Ossolineum: dr Krystyna Korzon, dr Łucja Częścik, mgr Barbara Górska, mgr Jan Litwinek, mgr Wanda Sonnak, dr Władysław Tyszkowski i inni.

W 1979 r. ukazała się publikacja:

Kapuścik Janusz, Mecenas i uczony J. M. Ossoliński i jego działalność historycznoliteracka, Kraków : Wydaw. Literackie, 1979

5 marca 1979 r. Ministerstwo Łączności wprowadziło do obiegu nową serię znaczków pocztowych, pod nazwą „Polska grafika współczesna”. Na poszczególnych znaczkach przedstawiono reprodukcje prac wybitnych polskich  grafików ze zbiorów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich:

• nominał 50 gr – „Błyskawice” Edmunda Bartłomiejczyka,
• nominał 1 zł – „Portret żony z naparstnicami” – Karola Mondrala,
• nominał 1,50 zł – „Muzykanci” Tadeusza Kulisiewicza,
• nominał 4,50 zł – „Głowa Junaka” Władysława Skoczylasa.

Znaczki zaprojektował artysta plastyk Stefan Małecki;  wydrukowano je techniką stalorytniczo-wklęsłodrukową w formacie 25,5×31,25 mm.

Zmiany organizacyjne

Powołano Dział Zbiorów Mikrofilmowych.

Dział Grafiki zmienił nazwę  na Dział Ikonograficzny, a Dział Informacji Bibliograficznej i Dokumentacyjnej  – na Dział Informacji Naukowej.  Nowa nazwa Działu Informacji obowiązywała oficjalnie od 1 lipca 1979 roku. Od 20 września 1979 r. pracownicy działu rozpoczęli dyżury w Katalogach Głównych Biblioteki udzielając na miejscu informacji czytelnikom. Dyżury pełnione były po 7 godzin dziennie w dni robocze; w niedziele w czasie otwarcia Czytelni Głównej  – 5 godzin. Zamiast dotychczas zajmowanego jednego pomieszczenia, które przeznaczone zostało dla poszerzenia powierzchni Katalogów Głównych, Dział Informacji Naukowej otrzymał dwa nowe pokoje.

Nastąpiła likwidacja działalności Pracowni Selektywnej Informacji o Kulturze powołanej w 1976 r.

Sprawy lokalowe

W 1979 r. Biblioteka zakupiła od ss. Urszulanek dom przy placu Nankiera. Budynek położony na tyłach Biblioteki po dokonaniu kapitalnego remontu miał pomieścić trzy działy (DŻS-ów, Kartografii oraz Dział Mikroform).

Warunki przechowywania uległy nieznacznej poprawie. Zbiory mniej używane umieszczono w magazynie składowym w Dziadowym Moście. Tam też zostały przeniesione zbiory, które od kilku lat składowane były w Wołowie.

Inne wydarzenia

Dnia 19 października 1979 r. zmarł we Wrocławiu Wojciech Mieczysław Szkielski ( ur. 1 I 1907 we Lwowie), dyrektor do spraw administracyjnych w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Od 1 maja 1963 r. pełnił  funkcję dyrektora administracyjnego w ZNiO. Od 1 stycznia 1973 r. przeszedł na emeryturę.

 

1980 r.

Wystawy

Ossolineum wspólnie z Oddziałem Wrocławskiego Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza oraz Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego zorganizowało sesję oraz wystawę poświęconą 150-leciu Powstania Listopadowego. Wystawa pokazywana była w Bibliotece, a następnie, wzbogacona o militaria pochodzące ze zbiorów Muzeum Historycznego – w Arsenale.

We współpracy z Dolnośląskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym oraz Wrocławskim Towarzystwem Naukowym odbywały się „Spotkania pod Kopułą”. Wygłoszono następujące odczyty:

• prof. Baszkiewicz, Gośkowski: Pochwała średniowiecza,
• prof. Andrzej Zahorski: Spór o króla Stanisława Augusta,
• dr inż. Mieczysław Lech i dr inż. Józef Pacyna: Problemy rozwoju energetyki jądrowej,
• dr hab. Andrzej Siemianowski: Filozofia człowieka w ujęciu Władysława Tatarkiewicza,
• dr hab. Jacek Łukasiewicz: O poezji Czesława Miłosza,
• prof. dr Władysław Czapliński: Pojęcie wolności w dawnej Rzeczypospolitej szlacheckiej.

W roku 1980 ukazały się publikacje:

Lewandowska-Jaraczewska  Irena, Zakład Narodowy im. Ossolińskich za dyrektury Adama Kłodzińskiego 1839-1849, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980

Szwagrzyk Józef Andrzej, Portrety na monetach i banknotach polskich, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980

Sprawy lokalowe

Zagospodarowano budynek przy ul. Grodzkiej, do którego przeniesiono Dział Czasopism z Czytelnią Czasopism XIX i XX w., magazyny czasopism oraz Pracownię Introligatorsko-Konserwatorską.

Od października wznowiła pracę czytelnia czasopism, zaś od początku grudnia czasopisma bieżące i retrospektywne były udostępniane w godz. 8:00 – 20:00 oraz w wolne soboty i niedziele.

Inne wydarzenia

Dnia 22 czerwca 1980 r. w wieku 85 lat zmarła Stefania Tatkowska (ur. 13 VII 1895 r. w Otwocku, zm. w Konstancinie pod Warszawą), długoletnia i zasłużona bibliotekarka, pionier wrocławskiego Ossolineum, poetka.