Największy obszarem (ponad 1 723 000 km kw.), a jednocześnie najrzadziej zaludniony (ok. 740 000 mieszkańców) stan amerykański uzyskał pełnię praw dopiero w drugiej połowie XX wieku. Wcześniej – od nabycia poprzez zakup od Cesarstwa Rosyjskiego w roku 1867 – Alaska pozostawała początkowo pod administracją sił zbrojnych USA. Jednym z pierwszych jej zarządców z ramienia armii był generał Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski, weteran Wojny Secesyjnej, podczas której dowodził „polskim legionem”, czyli 58. Pułkiem Piechoty Stanu Nowy Jork. Dopiero w roku 1884 Alaska została uznana za Dystrykt Federalny i objęta zarządem cywilnym z gubernatorem na czele. Odkrycie bogatych złóż złota sprawiło, że zainteresowanie Waszyngtonu tą ogromną, lecz dotąd mało użyteczną krainą nagle wzrosło. W roku 1912 Alaska zyskała status Terytorium Federalnego, rozpoczęto także jej podział na mniejsze obszary administracyjne, nazwane jednak nie tradycyjnym terminem hrabstw (county), lecz okręgów (borough). W roku 1927 Terytorium otrzymało własną flagę, wyobrażającą gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy oraz Gwiazdę Polarną na granatowym tle. Podczas obu wojen światowych oraz w czasie Zimnej Wojny strategiczne znaczenie Alaski bardzo wzrosło, co w roku 1959 znalazło wyraz w nadaniu pełni praw stanowych, łącznie z dwoma fotelami senackimi do obsadzenia. Nota bene, są to do czasów obecnych „najłatwiejsze do zdobycia” mandaty w Senacie USA – wymagane jest uzyskanie poparcia wyborców w liczbie zaledwie ułamka osób uprawnionych do głosowania w Kalifornii czy Teksasie… W swoistym wyścigu o prawa stanowe Alaska wyprzedziła o kilka miesięcy Hawaje, które stały się 50-tym i jak dotąd ostatnim stanem USA.
- Mapa Alaski jako dodatek do czasopisma National Geographic, maj 1994. Skala 1 : 3 805 000 (nietypowa podziałka wynika z anglosaskiego systemu miar, na mapie 1 cal odpowiada 60 milom…). Druk wielobarwny, egzemplarz w zbiorach Działu Kartografii Biblioteki Ossolineum.
- Generał Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski herbu Świnka, jeden z pierwszych amerykańskich zarządców wojskowych Alaski. Podczas służby w US Army powszechnie znany jako General Kriz, czemu raczej trudno się dziwić… Fotografia: domena publiczna, Wikipedia.
- 3. Flaga stanowa Alaski – astronomiczny symbol Północy. Wikipedia, domena publiczna.