W październiku wspominamy kolejnego ossolińczyka, ważnego dla historii Zakładu.
Antoni Małecki (16 VII 1821 – 7 X 1913) był filologiem i historykiem, nauczycielem, edytorem i politykiem. Pracował jako profesor filologii klasycznej na uniwersytetach w Krakowie, Innsbrucku i Lwowie, a także nauczyciel w szkołach poznańskich. Aktywnie uczestniczył w życiu naukowym na ziemiach polskich – należał m.in. do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1860-) i Akademii Umiejętności w Krakowie (1872-). Małecki był autorem podręczników gramatyki języka polskiego i wielu prac z historii języka i literatury polskiej, a także trzech dramatów historycznych.
W 1856 Antoni Małecki zamieszkał na stałe we Lwowie. Pracę na Uniwersytecie Lwowskim rozpoczął od kierowania nowo powstałą Katedrą Literatury i Języka Polskiego, w roku 1872/73 został rektorem uczelni. Od 1882 należał do „Macierzy Polskiej we Lwowie”, stowarzyszenia, którego współzałożycielem był inny ossolińczyk Władysław Bełza, a w 1901 był jednym z współzałożycieli „Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej” (od 1920 „Towarzystwo Naukowe we Lwowie”). Angażował się także w politykę – był członkiem austriackiej Rady Szkolnej, a następnie organizatorem Rady Szkolnej Krajowej. W latach 1876-1889 był posłem na Sejm Krajowy, a od roku 1881 do śmierci członkiem austriackiej Rady Panów w Wiedniu.
Z Ossolineum związany był od 1869 roku – pełniąc w latach 1869−1872 i 1882−1913 funkcję zastępcy kuratora ZNiO. Przyjaźnił się z ówczesnym dyrektorem Zakładu historykiem Augustem Bielowskim. W latach 1878-1884 był współredaktorem, zainicjowanego przez Bielowskiego, znakomitego wydawnictwa Monumenta Poloniae Historica – Pomniki dziejowe Polski.
Znany jest jednak przede wszystkim jako edytor i monografista Juliusza Słowackiego. Uporządkował całą rękopiśmienną spuściznę wieszcza przekazaną do Ossolineum, przygotował i wydał pierwszą monografię życia i twórczości poety − Juliusz Słowacki: jego życie i dzieła w stosunku do współczesnej epoki, 12 t., Lwów 1866−1867, oraz trzytomową edycję Pism pośmiertnych Juliusza Słowackiego, Lwów 1866.
Biografię Antoniego Małeckiego opublikował w roku 1920 Bronisław Gubrynowicz (historyk literatury, kustosz Ossolineum): Antoni Małecki (1821-1913)
Prace Antoniego Małeckiego dostępne w bibliotece cyfrowej POLONA:
https://polona.pl/search/?filters=public:1,creator:%22Ma%C5%82ecki,_Antoni_(1821–1913)%22
- A. Małecki, Gramatyka języka polskiego mniejsza dla użytku gimnazyów i szkół realnych ułożona, Lwów 1863 [BN, POLONA]
- A. Małecki, Gramatyka języka polskiego większa. Lwów 1863 [BN, POLONA]
- A. Małecki, Gramatyka historyczno-porównawcza, T. 1. Lwów 1879 [BN, POLONA]
- A. Małecki, Gramatyka języka polskiego szkolna. Chicago ok.1900 [BN, POLONA]
- A. Małecki, Wybór mów staropolskich świeckich seymowych i innych. Kraków 1860 [BN, POLONA}
- A. Małecki, List żelazny : tragedya na podaniu historycznem osnuta w pięciu aktach. Poznań 1856 [BN, POLONA]
- A. Małecki, O naturze spółgłoski J i praktycznych stąd następstwach dla ortografii polskiej. Lwów 1868 [BN, POLONA]
- A. Małecki, Juliusz Słowacki : jego życie i dzieła w stosunku do współczesnej epoki t.1, Lwów 1881 [BN, POLONA]