Archiwum Józefa Bakalarskiego (w zbiorach Działu Dokumentów Życia Społecznego)
AFISZ
-
- Zarządzenie Prezydium Rady Narodowej m. Wrocławia z dnia 5 sierpnia 1963 roku w sprawie kontroli wypełniania obowiązku szczepień ochronnych przeciwko ospie. Wisiały one na wszystkich słupach ogłoszeniowych w mieście, przypominając o obowiązkowym i przymusowym szczepieniu zarówno mieszkańcom Wrocławia, jak i wszystkim przyjezdnym. Niezastosowanie się do zarządzenia skutkowało karą aresztu do 3 miesięcy i grzywną do 4 500 zł. W przypadku niezaszczepionego, który zachorował i spowodował możliwość zarażenia innych, kara wzrastała do 15 lat więzienia.
DOKUMENTY
-
- Prośba, do Departamentu Sanitarno-Epidemiologicznego Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, o wydanie stosownych zaświadczeń umożliwiających Józefowi Bakalarskiemu, operatorowi Polskiej Kroniki Filmowej, wjazd do Wrocławia, ogarniętego epidemią ospy prawdziwej. Miał tam zebrać materiał do reportażu o akcji przeciwospowej. Pierwotnie do tego zadania oddelegowano Sławomira Sławkowskiego, Warszawa, 10 sierpnia 1963 r.
-
- Prośba dr Juliusza Rycharda, dyrektora Departamentu Sanitarno-Epidemiologicznego Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, do kierownika Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej województwa wrocławskiego, o umożliwienie Józefowi Bakalarskiemu, operatorowi Polskiej Kroniki Filmowej, wykonanie zdjęć filmowych z akcji przeciwospowej, Warszawa, 11 sierpnia 1963 r.
-
- Upoważnienie wystawione operatorowi Polskiej Kroniki Filmowej, Józefowi Bakalarskiemu, przez Jerzego Rodziewicza, Państwowego Inspektora Sanitarnego miasta Wrocławia (szefa Miejskiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej), do przebywania jedynie na terenie parku szpitala ospowego w Szczodrem. Wyraźnie podkreślono, że obowiązuje ono tylko w dniu wydanie dokumentu, Wrocław, 3 września 1963 r.
-
- Raport z dnia 25-26 sierpnia 1963 r. Takie zestawienia, do Departamentu Sanitarno-Epidemiologicznego Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, wysyłano z Wrocławia codziennie, od momentu stwierdzenia epidemii ospy, aż do jej oficjalnego zakończenia. Informowano w nich centralne władze o sytuacji panującej w odizolowanym mieście: w ciągu minionej doby i ogółem, od rozpoczęcia alarmu epidemiologicznego. Dawało to wgląd w postępy zwalczania ospy. Z zestawień z 25-26 sierpnia dowiadujemy się, że w ciągu minionych 24 godzin nie zanotowano nowych zachorowań i nie nastąpił żaden nowy zgon (ogółem od początku epidemii zarejestrowano 135 zachorowań i 6 zgonów). Na uwagę zasługuje tylko 5 przypadków podejrzeń ospy w ciągu doby, oraz brak wykrytych kontaktów I rzędu (ogółem od początku epidemii było ich 1477), a także żadnej osoby izolowanej I rzędu (1368 ogółem). W tym okresie nie dokonano również szczepień (ogółem zaszczepiono 425 927 osób I rzędu i 56 526 II i III).
-
- Na rewersie Raportu z dnia 25-26 sierpnia 1963 r., znajdują się odręczne zapiski, sporządzone przez Józefa Bakalarskiego, operatora Polskiej Kroniki Filmowej, który kręcił reportaż z akcji zwalczania ospy we Wrocławiu. Zanotował m. in. nazwiska lekarzy: dr Arendzikowski [Bogumił] i mgr Hawlicki [Mieczysław] oraz skład Zespołu Likwidacyjnego: 1. przewodniczący – dr Andrzej Ochlewski, 2. zastępca – dr Tadeusz Balicki, 3. członkowie – mgr Mieczysław Hawlicki, 4. członkowie – Kazimierz Łączny, 5. członkowie – Henryk Kita [błąd w imieniu, powinno być: Marian], 6. członkowie – [Marian Rudziński].
-
- Ulotka informacyjna szczepionki przeciwko ospie prawdziwej, którą zastosowano latem 1963 r. we Wrocławiu, podczas epidemii. Była to tzw. krowianka (Variola vaccina), sztuczny szczep hodowany na krowach, wyprodukowana na Węgrzech przez Instytut Badawczy i Wytwórnię Szczepionek HUMAN. Znajdowały się na niej informacje o składzie, sposobie przeprowadzenia samego szczepienia, jak również instrukcje dotyczące postępowania bezpośrednio po skaryfikacji, a także kontrolach rezultatów samego zabiegu i przechowywaniu materiału szczepiennego. Jedną ampułką – jak głosi ulotka – można było uratować życie 50 osobom. Zawiera nieznaczne błędy językowe, ponieważ została naprędce przetłumaczona z języka węgierskiego.
-
- Scenariusz planowanych ujęć do powstającej we Wrocławiu Polskiej Kroniki Filmowej, poświęconej akcji zwalczania ospy prawdziwej. Przygotował go Józef Bakalarski – operatora PKF, przebywający w mieście na przełomie sierpnia i września 1963 roku. (str. 1)
-
- Scenariusz planowanych ujęć do powstającej we Wrocławiu Polskiej Kroniki Filmowej, poświęconej akcji zwalczania ospy prawdziwej. Przygotował go Józef Bakalarski – operatora PKF, przebywający w mieście na przełomie sierpnia i września 1963 roku. (str. 2)
-
- Kolejna wersja scenariusza planowanych ujęć do powstającej we Wrocławiu Polskiej Kroniki Filmowej, poświęconej akcji zwalczania ospy prawdziwej. Przygotował go Józef Bakalarski – operatora PKF, przebywający w mieście na przełomie sierpnia i września 1963 roku. (str. 1)
-
- Kolejna wersja scenariusza planowanych ujęć do powstającej we Wrocławiu Polskiej Kroniki Filmowej, poświęconej akcji zwalczania ospy prawdziwej. Przygotował go Józef Bakalarski – operatora PKF, przebywający w mieście na przełomie sierpnia i września 1963 roku. (str. 2)
Józef Bakalarski – (1925-2012), warszawiak, alpinista, ale przede wszystkim świetny operator filmowy. Przez całe życie związany zawodowo z Wytwórnią Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, jako dokumentalista. W 1971 roku uczestniczył z kamerą w pierwszej polskiej wyprawie w peruwiańskie Andy. Dziewięć lat później brał udział, i wszystko udokumentował na filmowej rolce, w zimowej wyprawie na Mount Everest, utrwalając pierwsze zimowe zdobycie najwyższej góry świata przez Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich i Polskiego Związku Alpinizmu.
W 1963 roku, jako operator Polskiej Kroniki Filmowej, znalazł się we Wrocławiu z zadaniem nakręcenia dokumentu filmowego z akcji zwalczania epidemii ospy prawdziwej. Pobyt w zamkniętym i odizolowanym mieście zaowocował ukazaniem się reportażu w Polskiej Kronice Filmowej 34/63 wydanie A, zatytułowanym Operacja VV.
Opracowanie: Andrzej Kraska-Lewalski | Dział Dokumentów Życia Społecznego ZNiO