Mszał łaciński, XIV w.

Dział Rękopisów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich gromadzi rękopisy dotyczące historii i kultury Polski od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów dotyczących dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej. Wśród najcenniejszych zbiorów można wyróżnić: średniowieczne rękopisy liturgiczne, materiały życia publicznego (m.in. diariusze sejmowe oraz akta i korespondencja polityczna z XVI-XVIII w., papiery dotyczące polskiej konspiracji niepodległościowej na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w latach II wojny światowej), archiwa i papiery rodzin magnackich i szlacheckich (m.in. Mniszchów, Wodzickich i Turnów), utwory polskich pisarzy i poetów (m.in. Wacława Potockiego, Ignacego Krasickiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Aleksandra Fredry, Henryka Sienkiewicza, Władysława Reymonta, Marii Kuncewiczowej, Marka Hłaski, Stanisława Vincenza), spuścizny osobistości polskiego życia politycznego, kulturalnego i naukowego (min. Wojciecha Kętrzyńskiego, Oswalda Balzera, Wacława Gąsiorowskiego, Franciszka Bujaka, Czesława Wycecha, Kazimierza Sosnkowskiego, Jana Nowaka-Jeziorańskiego), archiwalia miejskie z XV-XIX w., pamiętniki (w tym zwłaszcza dotyczące polskich ruchów niepodległościowych XIX-XX w. oraz pobytu w więzieniach i na zesłaniu w ZSRR w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu), dokumenty wystawiane przez królów i książąt polskich oraz urzędy państwowe z XIII-XX w. Obecnie zbiory liczą ponad 20 000 rękopisów, w tym średniowiecznych ok. 200, XVI-XVIII w. ok. 4200 i XIX-XXI w. ok. 15 600 oraz ok. 2235 dokumentów z XIII-XX w.

Przykłady obiektów ze zbiorów Działu Rękopisów