Lutynia, podwrocławska wieś w gminie Miękinia, podczas Wojny Siedmioletniej stała się areną jednej z najważniejszych bitew, decydujących o politycznej przynależności Śląska. W wyniku bezprawnej agresji Prus (1740) ten ważny region Cesarstwa został zajęty zbrojnie i przyłączony do posiadłości Fryderyka II Hohenzollerna. Kwestia oswobodzenia Śląska od pruskich okupantów była wiodącym motywem trzech kolejnych Wojen Śląskich (1740-1742, 1744-1745 i 1756-1763), które przesądziły o utracie większości obszaru tej historycznej prowincji Korony Świętego Wacława (Królestwa Czech) przez Habsburgów. Warto przy tym dodać, że Śląsk przeszedł w posiadanie królów czeskich w wieku XIV na drodze pokojowej – polski król Kazimierz Wielki odstąpił prawa do Śląska Luksemburgom, zasiadającym wówczas na tronie praskim. Z czasem ich miejsce zajęli Habsburgowie, piastujący tytuł królów czeskich aż do 1918 roku
Gdy w grudniu 1757 roku wojska habsburskie wyruszyły na spotkanie z wrogiem, wszelkie znaki na niebie i ziemi wskazywały na ich zwycięstwo, Siły austriackie były blisko dwukrotnie większe niż pruskie, a na ich czele stał marszałek Karol książę Lotaryngii i Baru, namiestnik Niderlandów, szwagier cesarzowej Marii Teresy, niedawny obrońca Pragi i oswobodziciel Wrocławia. Mglisty poranek 5 grudnia miał jednak przynieść mu największą porażkę w długiej historii jego służby wojskowej. Po wkroczeniu do Lutyni Karol Lotaryński wszedł na wieżę tamtejszego kościoła, by przyjrzeć się siłom przeciwnika. Nie dostrzegł jednak zaskakującego manewru, który przesądził o losach walki. Prusacy wykorzystali znany już od starożytności szyk skośny, z zaskoczenia demolując słabszą flankę wojsk habsburskich, złożoną z batalionów wirtemberskich, których żołnierze – protestanci – sprzyjali bardziej Prusom niż Austrii. Zwrot rozciągniętych na dystansie kilku kilometrów linii austriackich trwał kilka godzin, a gdy już się dokonał, decydujące, bardzo krwawe i zacięte starcie o Lutynię przyniosło powodzenie Prusakom. Tak oto armia, w której żołnierze bardziej bali się swoich kaprali niż śmierci, pokonała silniejszego przeciwnika, a niemal cały Śląsk na blisko dwa wieki trafił pod żołdacki but Prus.
- Plan bitwy o Lutynię, skala ok. 1 : 75 000, wymiary 20 x 16 cm, litografa barwna. Berlin, połowa XIX w. Egzemplarz w zbiorach Działu Kartografii Biblioteki Ossolineum.
- Bitwa pod Lutynią. Pruscy grenadierzy pod ogniem austriackiej artylerii, rycina kolorowana, Carl Röchling, ok. 1890. Wikipedia, domena publiczna.
- 3. Decydujący szturm Prusaków w wyłomie muru kościelnego w Lutyni, obraz pędzla Carla Röchlinga, przed 1920. Wikipedia, domena publiczna.