„Bocian” nr 1 z 1893 r.

Pierwszy na ziemiach polskich rynek prasy satyrycznej stworzyły Kraków i Lwów. W zaborze austriackim ukazywało się ponad 70 wesołych tytułów. Zdecydowana większość z nich pojawiła się w okresie Autonomii Galicyjskiej.

Bardzo mało znanym czasopismem było wydawane we Lwowie przez socjalistów, w latach 1892-1893, pismo satyryczno-polityczne „Bocian”. Wydawcą i redaktorem odpowiedzialnym był drukarz, należący do PPS Julian Obirek. Pismo było dwutygodnikiem, wychodziło 1 i 15 każdego miesiąca. Pierwszy numer ukazał się  1 maja 1892, a ostatni 15 maja 1893 jako nr 9.

W piśmie „Naprzód” w R. 3, nr 17 (1894 z 1 IX) na stronie 2 zamieszczono streszczenie referatu wygłoszonego na III Zjeździe Socjalno-Demokratycznej Partii w Galicji (odbył się w sierpniu 1894), w którym poinformowano: „We Lwowie próbowano także wydać pismo humorystyczne pod tyt. „Bocian”. „Bocian” opłacał się znakomicie, upadł jednak wskutek złej administracyi. Tow. Obirek miał się podjąć na nowo wydawnictwa „Bocian”, jednak twarde warunki, jakie stawia drukarz, zniewalają go do odstąpienia od tej myśli”.

Niektóre numery były konfiskowane, dlatego ukazywały się kolejne numery z napisem: „Po konfiskacie nakład drugi”. Jako takie wydano w 1892 nr 4, 9,10, 13, 14, oraz w 1893 nr1.

Teksty podpisywano pseudonimami: Karnach, Sęczek, Rehcan, Poon. W numerach pojawiają się postacie prowadzące humorystyczne dialogi: Wicek i Józek, oraz postać zakonnika, który rozpoczyna swoją przemowę od słów: „Moi mili bracia…”. W treści przewijają się sprawy wolnościowe, robotnicze, młodzieżowe.

Egzemplarze pisma znajdują się w Bibliotece Uniwersytetu Lwowskiego i w Bibliotece im. W. Stefanyka we Lwowie. Na stronie Ossolineum dostępne są w wersji cyfrowej numery numery z historycznej kolekcji Ossolineum:
http://bazy.oss.wroc.pl/kzc/wyniki_op.php?OP-011781