Stare druki w nowych szatach. O sztuce konserwacji książki (wykład i film)
Małgorzata Grocholska – Pracownia Konserwatorska
Urszula Wencka – Pracownia Konserwatorska
Katarzyna Podolec – Dział Informacji Naukowej
24 września godz. 11.00-12.00, Refektarz ZNiO, ul.Szewska 37
Zapowiedź filmu „Stare druki w nowych szatach”
Książka – zwykła rzecz. Czyżby?… Kto wie, jak naprawdę powstaje książka? Kto wie, jak w czasach Kopernika, Szekspira czy Woltera, a więc przed erą komputerów, a nawet masowej maszynowej produkcji, wyglądało wytwarzanie książek? W jaki sposób wydrukowane karty, np. psałterzy, kronik, traktatów naukowych, czy sztuk teatralnych oprawiał rzemieślnik, zwany introligatorem, zanim trafiły do rąk czytelnika?
Książkę „od podszewki” znają konserwatorzy zabytków z wrocławskiego Ossolineum. Przechowywane w ossolińskiej bibliotece arcycenne zabytki, zwane starodrukami, dotrwały do naszych czasów w różnym stanie. Aby ratować te zniszczone, potrzeba fachowej wiedzy i rzadkich już dziś umiejętności. Konserwacja – tam, gdzie to możliwe – obejmuje naprawę uszkodzonych elementów: okładzin, kartek, grzbietu. Gdy to konieczne – książkę rozbiera się na czynniki pierwsze, ujawniając przy tym logikę jej konstrukcji i wiele tajemnic warsztatu dawnych mistrzów.
Film Stare druki w nowych szatach prezentuje pełną konserwację tomiku Dzieł Moliera z 1750 roku. Począwszy od demontażu książki, aż po ponowne jej uszycie i oprawienie. Akcję filmu wzbogacają wyjątkowe ujęcia specjalistycznych zabiegów dokonywanych na trzech innych starodrukach z XVI, XVII i XVIII wieku. Pokazujemy konserwację pięknej tłoczonej oprawy z białej skóry, rekonstrukcję mosiężnych zapinek, a także kąpiel kart książki oraz nowoczesne metody uzupełniania ubytków w papierze.
Prezentacja filmu zostanie wzbogacona o komentarz „na żywo” konserwatorów, którzy po projekcji będą odpowiadać na Państwa pytania dotyczące konserwacji zabytków z papieru, pergaminu i skóry.
mgr Urszula Wencka
Konserwator papieru i skóry
Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu
Fot. Katarzyna Podolec
- Zwięzy, kapitałki, ślepe tłoczenia… tajemna logika konstrukcji starodruku
- Ubytki w karcie Kroniki Polskiej Marcina Bielskiego z 1597 r. uzupełniane „na mokro” masą papierową
- Starodruk w troskliwych rękach konserwatora
- Czterystuletni pacjent
- ”Rozbieranie” oprawy starodruku
- Demontaż pasków – – wstęp do konserwacji zapinek Psałterza z 1789 r.