Dział Gromadzenia poleca

Książki do biblioteki Ossolineum trafiają drogą kupna, w darze lub w ramach wymiany. Kupujemy przede wszystkim książki nowe, ale też uzupełniamy księgozbiór uczestnicząc w aukcjach antykwarycznych lub przeglądając oferty antykwariatów. Pozyskane w ten sposób tytuły, nie zawsze wyróżniają się odległą datą wydania, czasem są stosunkowo nowe, ale ich wydawcy nie funkcjonują w systemie szerokiej dystrybucji, są to instytucje niszowe lub ich działalność wydawnicza stanowi margines w zestawieniu z działalnością podstawową. A czasem są to książki z kategorii „diabeł ogonem nakrył” ;)  i właściwie trudno wyjaśnić, co się stało, że tytułu brak w naszych zbiorach, bo wszak wydawca popularny, dystrybucja szeroka, bibliotekarze dwoją się i troją by do wszystkiego co istotne dotrzeć, a w katalogu pozycji brak.

Przedstawiamy dziś kilka z publikacji, o jakie udało nam się uzupełnić ossoliński księgozbiór w ostatnim czasie właśnie w ramach  zakupów antykwarycznych.

Zaolzie w świetle szyfrogramów polskiej placówki dyplomatycznej w Pradze oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie (1945-1949), pracę wydał Jiri Friedl, ukazała się ona w Czeskim Cieszynie w 2007 roku staraniem Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w Republice Czeskiej. Zawiera nieznany wcześniej materiał odsłaniający kulisy powojennego sporu o przynależność państwową Śląska Cieszyńskiego. „Upolowany” przez nas egzemplarz jest w doskonałym stanie, co czyni go jeszcze cenniejszą zdobyczą.

Póki my żyjemy : podobizna edycji rękopiśmiennej (1943) / Julian Przyboś, Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1977. Projekt okładki Maria Jarema.

„Pamiętnikiem poetyckim okrutnych lat” nazwał Julian Przyboś swój zbiorek Póki my żyjemy. Osobliwe są dzieje powstania tego wydawnictwa. 9 października 1943 poeta pisał z Gwoźnicy do Marii Jaremianki: „Zamierzam w najbliższym czasie, jeszcze w tym miesiącu, „wydać” tomik wierszy, tj. rękopis 20 drobnych utworów lirycznych w ilości 10 egzemplarzy” i prosił adresatkę o sporządzenie okładek, tak określając ich wygląd: „Każda z okładek winna być trochę inaczej ułożona, chodzi o warianty, bo i treść tomiku będzie się w każdym egzemplarzu o jeden utwór różniła. Napis taki: Julian Przyboś Póki my żyjemy, Kraków-Warszawa 1943. Na drugiej stronie okładki: Wydano w ilości 10 egzemplarzy numerowanych Nr… Na ostatniej stronie okładki: Cena 300 zł. Proszę zaznaczyć autorstwo okładki. Może się znajdzie 10 ludzi, którzy by taki rarytas nabyli, Pani proponuję 20%, tj. gdyby się udało sprzedać wszystko – 600 zł” W chwili wydawania podobizny znane były dwa zachowane egzemplarze, oznaczony nr 6 i 8. Ten ostatni był podstawą edycji, która składa się z 500 + 283 egzemplarzy numerowanych. Ossolineum pozyskało do zbiorów egzemplarz nr 153.

Miłośników i badaczy teatru ucieszą teatralia, które ostatnio wpłynęły do zbiorów dzięki zakupom w antykwariatach:

Rzemiosło teatru : etos, profesje, materia / pod redakcją Agaty Dąbek i Wandy Świątkowskiej, Kraków : Teatr Łaźnia Nowa ; Księgarnia Akademicka, 2015 w książce autorzy „ przyglądają się wnikliwie działalności montażystów, maszynistów, akustyków, elektryków, rzemieślników pracowni, inspicjentów, suflerów, garderobianych – a zatem tych ludzi rzemiosła teatralnego (również czasów dawnych), którzy przeważnie pozostają niewidoczni dla widzów, sporadycznie goszczą też na kartach opracowań ilustrujących dzieje polskiej sceny”

„…trzeba dać świadectwo” : 50-lecie powstania Teatru Rapsodycznego w Krakowie / wybór tekstów, koment. i przypisy Danuta Michałowska, Kraków : ArsNova – Zjednoczeni Wydawcy, 1991. Jest to zbiór tekstów dotyczących wydarzeń związanych z działalnością teatru z lat 1941-1967, są to przede wszystkim osobiste wspomnienia z dziejów tej szczególnej placówki polskiej kultury teatralnej, uzupełnione fragmentami dawniejszych publikacji, kilkoma wcześniej nie publikowanymi dokumentami oraz obszerną kroniką opracowaną przez wybitnego teatrologa, znawcę przedmiotu, profesora Jana Ciechowicza.

Teksty dla (Starego) teatru / Paweł Demirski ; redakcja: Agata Dąbek, Kraków : Stary Teatr, 2020. Tom zawiera: rozmowy z Pawłem Demirskim, aktorkami i aktorami Starego Teatru; rozmowę z inspicjentką Hanną Nowak. Teksty: Bitwa warszawska 1920, Nie-boska komedia : wszystko powiem Bogu!, Triumf woli, Rok z życia codziennego w Europie środkowo-Wschodniej, Jeńczyna : sztuka dla dorosłych, oraz noty o spektaklach zrealizowanych na podstawie wymienionych dramatów.

Moje pokolenie : twórcy polskiego teatru lalek drugiej połowy XX wieku / Henryk Jurkowski, Łódź : POLUNIMA : Pracownia Dokumentacji Teatru Lalek „Arlekin”, 2006. Książka zawiera 28 esejów poświęconych wybitnym twórcom teatru lalek, które powstawały na przestrzeni niemal 30 lat, pisane przez nieżyjącego już  polskiego krytyka, historyka i teoretyka teatru, autora sztuk, tłumacza, profesora Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (Wydziały Aktorski i Lalkarski we Wrocławiu) i Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (Wydział Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku)

Teatr orientu : materiały z sesji naukowej / red. [i wstęp] Przemysław Piekarski ; Uniwersytet Jagielloński. Instytut Filologii Orientalnej, Kraków : Wydaw. Medycyna Praktyczna, 1998. Tom jest zbiorem referatów wygłoszonych w czasie sesji zorganizowanej przez Instytut Filologii Orientalnej UJ przy współudziale Zakładu Teatrologii Instytutu Filologii Polskiej UJ. Głównymi referentami byli pracownicy Instytutu Filologii Orientalnej UJ, reprezentowane były Uniwersytety: Warszawski, Poznański i Łódzki, Centrum Manggha w Krakowie oraz Muzeum Azji i Pacyfiku z Warszawy. Dzięki udziałowi zagranicznych gości, sesja przybrała charakter międzynarodowy.

KTO Since 1977, Kraków Teatr KTO – Miejska Instytucja Kultury, 2018. Publikacja to bogato ilustrowany album poświecony założonemu w 1977 roku przez studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego, słynnemu teatrowi KTO. KTO, jak mówią tworzący go artyści, to teatr w podróży. Od lat wystawia swoje sztuki w różnych miejscach i zakątkach świata: na deskach teatrów, na ulicach i placach miast różnych kontynentów, podczas międzynarodowych festiwali. Z wędrówek tych zwykle wraca obsypany nagrodami.

Stąd do Broadwayu : historia Teatru Rozrywki / Krzysztof Karwat, Chorzów : Stowarzyszenie Teatralne Entree, 2001 – ilustrowane dzieje powołanego do życia w 1985 roku chorzowskiego teatru, omówiono także historię budynku, niegdysiejszego hotelu „Graf Reden”, w którym teatr ma swą siedzibę, zamieszczono indeksy imienne, repertuar z lat 1985-2010.

Zapraszamy do czytelni!