Jan Straus, Teraz okładka! T. 1-2. Warszawa: Oficyna Kolekcjoner Dariusz Pawłowski, 2021

Wśród interesujących nabytków Działu Gromadzenia znajduje się książka Jana Strausa Teraz okładka! To wyjątkowa praca o historii polskich okładek książkowych. Oryginalność publikacji wynika z fachowego i rzetelnego przedstawienia losów okładki, wyróżniającej się ciągłością projektowania graficznego przez ponad 200 lat, od końca XVIII wieku do początku II wojny światowej. Książka przynosi bogaty materiał poznawczy w tym zakresie, oparty na własnym księgozbiorze autora gromadzonym przez wiele lat. Publikację zilustrowano ponad 2100 przykładami okładek, podzielonych na trzy okresy: XIX wiek, Młoda Polska, książka okresu międzywojennego. Dzięki takiemu sposobowi prezentacji praca zyskała dodatkowy walor –  może być interesującym przewodnikiem po historii polskiej sztuki użytkowej od schyłku XVIII do połowy XX wieku, od klasycyzującej, biedermeierowskiej do prac w stylu modernizmu lat trzydziestych XX w. i projektów zwiastujących socrealizm i polską szkołę plakatu. Okładki to jednak nie tylko sztuka i literatura, ale też plastyczna dokumentacja przemian zachodzących w społeczeństwie, m.in. w warstwie obyczajowej. Przemawiając artystyczną formą, dostępne w wielonakładowych egzemplarzach prezentowanych w witrynach księgarń, kupowane do księgozbiorów domowych i bibliotek, przekazywane w prezencie, kształtowały gusta publiczności. Ich autorami byli znakomici artyści, malarze, pisarze, wśród nich np. C.K. Norwid, J.I. Kraszewski, W. Gerson, Juliusz Kossak, S. Wyspiański, J. Mehoffer, W. Skoczylas, Z. Stryjeńska i wielu innych cenionych twórców. Natomiast okładkę do omawianej tu książki J. Strausa stworzył znakomity artysta Wilhelm Sasnal – malarz, rysownik, filmowiec, twórca komiksów i również autor projektów okładek. Wydawnictwo posiada interesującą, dobrze zaprojektowaną szatę graficzną, ma wielką moc przyciągania czytelnika, a zarazem samo stanowi obiekt sztuki.