Ossolińska kolekcja ekslibrisów jest jedną z największych w Polsce. Wśród 60.000 pozycji przechowywanych w Gabinecie Grafiki, odnajdziemy ekslibrisy autorstwa Efraima Mojżesza Liliena.

Efraim Mojżesz Lilien był najbardziej znanym żydowskim rysownikiem-ilustratorem na początku XX w. Urodził się w Drohobyczu 23 maja 1874 r. jako syn niezamożnego tokarza, zmarł 17 lipca 1925 r. w Brunszwiku. Kształcił się w Wiedniu i w Monachium. To tutaj powstało pismo „Jugend”, do którego zgłosił się Lilien na stanowisko ilustratora, a jego pierwsze rysunki od razu zyskały uznanie oraz rozgłos. Z czasem prace Liliena były kupowane we Francji, Anglii, Ameryce oraz w Niemczech. Jako malarz i grafik zyskał światową sławę m.in. dzięki ilustracjom do Biblii. Bardziej był jednak znany za granicą niż w kraju rodzinnym.

Efraim Mojżesz Lilien jest także twórcą wielu ekslibrisów. Łacińskie słowo „ex libris” (z książek) oznacza znak własnościowy. Bywa to zazwyczaj naklejona na książce kartka, drukowana lub sztychowana, z nazwiskiem właściciela i numerem porządkowym. Na znaku bibliotecznym, zwłaszcza w XVI i XVII wieku, umieszczano też herby ­– takie znaki naszą nazwę superekslibrisów. Osoby wrażliwe na piękno zlecały wykonanie swoich znaków bibliotecznych artystom. Zwykle ekslibris mówi nam wiele o właścicielu i jego zbiorze.

Ekslibrisy E.M.Liliena to dzieła sztuki. Odznaczają się świeżością pomysłu, świetną kompozycją i nienagannym rysunkiem oraz zmysłem dekoracyjności. Fantazja łączy się z prostotą. Jego prace charakteryzują się wybitną zdolnością do kontrastu płaszczyzn czarnej i białej. Lilien często określany jest też mianem mistrza linii.

Dla siebie Lilien wykonał znak biblioteczny, który przedstawia nagą kobietę z rozpuszczonymi długimi włosami. Księga, którą trzyma w ręku, zupełnie zakrywa jej twarz, zaś u jej stóp widzimy ciernie. Na ekslibrisie umieszczony jest napis hebrajski z piękną sentencją: „Dla czystych – wszystko czyste”.