Indywidualności polskie

Chcielibyśmy zwrócić uwagę naszych Czytelników na jedną z nowo zakupionych do zbiorów Biblioteki Ossolineum pozycji:

Indywidualności polskie : 44 fotografie Krzysztofa Gierałtowskiego = Polish individualities = Polnische Personenlichkeiten / Krzysztof Gierałtowski ; tł. Joanna Holzman [et al.]. Teka ([10], 44 k., [44] k. tabl. : il. ; 43,5 cm + [2] fot., certyfikat autentyczności. Warszawa : Krzysztof Gierałtowski, 2009

W 2021 r. Zakład Narodowy im. Ossolińskich wystąpił z wnioskiem do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS o sfinansowanie zakupu teki portretowej autorstwa uznanego artysty fotografika Krzysztofa Gierałtowskiego pt. Indywidualności polskie. Pod koniec listopada ubiegłego roku nadeszła pozytywna wiadomość: decyzją Przewodniczącego Zarządu Funduszu Popierania Twórczości oraz Przewodniczącego Zarządu ZAiKS-u Zakład otrzymał dotację na uzupełnienie zbiorów Biblioteki Ossolineum o pracę K. Gierałtowskiego. Tym samym możliwe stało się zakupienie Teki od jej twórcy. Na początku bieżącego roku wszystkie formalności zostały dopełnione i dzieło trafiło do bibliotecznych zbiorów. Warto przypomnieć, że pomysł powstania Teki narodził się w 2009 r. w rozmowach K. Gierałtowskiego z dyrektorem Muzeum Historii Fotografii w Krakowie Maciejem Beiersdorfem, zaś całemu przedsięwzięciu patronowała Biblioteka Narodowa. W tym samym roku dokonano wyboru 44 czarno-białych sygnowanych i numerowanych portretów z okresu 1969-1995, opatrzonych odautorskimi komentarzami w języku polskim, angielskim, niemieckim i francuskim. Teka jest zamkniętą w sobie kompozycją, zbudowaną w oparciu o konkretny zamysł artystyczny – stworzenia subiektywnego obrazu inteligencji polskiej jako zbiorowości. Dotyczy to wyboru osób i oryginalnego sposobu ich fotografowania oraz komentowania relacji między artystą a fotografowanymi postaciami. Zamysłem autora było utrwalenie wizerunku sławnych ludzi i przekazanie fotograficznej opowieści o postaciach, które dane mu było spotkać. Wyjątkowe miejsce zajmują w niej ludzie kultury, aktorzy, pisarze, malarze, reżyserzy, muzycy.

Portretowane postaci niewątpliwie łączą osiągnięcia i zdobyta sława, ale dodatkowo Gierałtowski odkrywa w nich skrywane uczucia i pragnienia, które tworzą niepowtarzalny walor ich osobowości. Ze wstępu prof. Andrzeja Rottermunda można dowiedzieć się, że „dla współczesnej fotografii portretowej kryterium podobieństwa nie jest wystarczające dla oceny tworzonego przez fotografika portretu. Znacznie ważniejszym zadaniem artystycznym staje się umiejętność uchwycenia przez artystę złożoności charakteru osoby portretowanej, oceniania nie tylko na podstawie ekspresji twarzy czy dłoni modela, lecz także wyboru pozy, tonacji walorów, uchwycenia relacji osoby portretowanej z otaczającą go scenerią”.

Krzysztof Gierałtowski jest wybitnym współczesnym portrecistą. Stworzył tysiące portretów polskiej inteligencji. Jego prace znajdują w kolekcjach i zbiorach prywatnych, były prezentowane na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Należy również wspomnieć o wieloletnich związkach artysty z Wrocławiem. K. Gierałtowski wystawiał swoje prace w: Klubie Dziennikarza (1963), Foto Medium Art (1979), Małym Salonie BWA (1988), Muzeum Miejskim (2003), Muzeum Narodowym (2014). Jak dotąd żadna z wrocławskich instytucji nie posiada Teki „Indywidualności polskie” i nie była prezentowana we Wrocławiu. Stała się natomiast przedmiotem ekspozycji, która reprezentowała Wrocław w hiszpańskim San Sebastian, w czasie gdy oba miasta nosiły tytuł Europejskiej Stolicy Kultury.

Zakup Teki „Indywidualności Polskie“ nie tylko wzbogacił zbiory Ossolineum o 44 portrety niezwykle interesujących postaci ze świata kultury i sztuki, ale w przyszłości pozwoli pokazać je w formie wystaw

.Postaci sportretowane w Indywidualnościach polskich to: Magdalena Abakanowicz, Nina Andrycz, Erwin Axer, Władysław Bieńkowski, Kazimierz Brandys, Tadeusz Brzozowski, Roman Cieślewicz, Józef Czapski, Edward Dwurnik, Przemysław Gintrowski, Jerzy Grotowski, Jerzy Grzegorzewski, Andrzej Gwiazda, Gustaw Herling-Grudziński, Krzysztof Jasiński, Kalina Jędrusik, Tadeusz Kantor, Ryszard Kapuściński, Krzysztof Kieślowski, Jerzy Kosiński, Edward Lipiński, Jerzy Lisowski, Stanisław Lorentz, Witold Lutosławski, Jerzy Maksymiuk, Tadeusz Mazowiecki, Lech Wałęsa, Kazimierz Michałowski, Czesław Miłosz, Wojciech Młynarski, Tadeusz Pióra, Roman Polański, Jan Sawka, Piotr Skrzynecki, Stanisława Szeligowska, Tomasz Stańko, Zbigniew Lew Starowicz, Franciszek Starowieyski, Jonasz Stern, Feliks Topolski, Leopold Tyrmand, Andrzej Wajda, Karol Wojtyła, Zbigniew Zapasiewicz, Jan Zieja