Obszar dzisiejszej Ukrainy pojawił się w kartografii wcześnie, zaś w XVI wieku zaczął zyskiwać na szczegółowości. Początkowo jednak nie należał do terytoriów dobrze rozpoznanych i co za tym idzie wiarygodnie opracowanych. Przełom przyniosło XVII stulecie, kiedy to zostały sporządzone pierwsze mapy oparte na bezpośredniej znajomości terenu i jego pomiarach. Ich twórcą był francuski kartograf w służbie Rzeczypospolitej Guillaume le Vasseur de Beauplan, autor nie tylko map, lecz także obszernego dzieła opisującego Ukrainę (Description de l’Ukraine). Prace Beauplana stały się podstawą dla map wykonywanych przez innych kartografów, otwierając drogę do ich szerszej znajomości w Europie i utrwalenia się nazwy Ukrainy.

Ówczesne mapy dają wgląd w ówczesny zakres terytorialny tego terminu, ale także w najważniejsze elementy topografii, takie jak sieć osadnicza czy rzeczna oraz podziały polityczno-administracyjne. Dzięki przyjętemu w tamtej epoce zwyczajowi dekoracyjnego traktowania dzieł, przynoszą one również wizerunki charakterystycznych reprezentantów społeczności zamieszkujących Ukrainę. Są to zwłaszcza Kozacy, choć nie brak też (zob. il. 6) innych postaci związanych z tym regionem Europy, takich jak Turcy czy Tatarzy.

Poniżej możemy obejrzeć dwie przeróbki map Ukrainy autorstwa Beauplana, tzw. mapy generalnej (1648 r.) i mapy specjalnej (1650 r.), stanowiących – jak już zostało wspomniane – pierwsze udane opracowania kartograficzne tych ziem, charakteryzujące się godną uwagi dokładnością i aktualnością przekazu. Autorzy prezentowanych wersji map Beauplanowskich (opublikowanych w 1658 i po 1665 r.), a jednocześnie ich wydawcy, to znamienici niderlandzcy kartografowie i właściciele oficyn: Johannes Jansssonius i Joan Blaeu. Trzecia mapa, autorstwa norymberskiego twórcy Johanna Baptisty Homanna, wydana już po jego śmierci w 1729 r., uwzględnia szerszy zakres terytorialny. Obrazuje dodatkowo obszary Wołoszczyzny, Mołdawii i ziem tatarskich, wskazując na kontekst polityczny i kulturowy, w jakim sytuowały się wcześniejsze i bieżące losy Ukrainy. Jako ciekawostkę można potraktować charakterystyczne zniekształcenie nazwy kraju zapisanej w formie „Ukrania”, powtarzanej też w niektórych innych tytułach map z tamtej epoki.