Niedziela Palmowa w ikonografii

Guillermus Parisiensis, Postilla super Epistolas et Evangelia, Bazylea: druk. N. Kesslera, I X 1492 (sygn. XV-206)

Niedzielę Palmową – uroczysty wjazdu Jezusa do Jerozolimy – opisują wszyscy czterej ewangeliści. Wierzchem na ośle, „którego żaden człowiek nie dosiadał”, Chrystus przybył do Świętego Miasta, gdzie słowami „Hosanna, Błogosławiony Ten, który przychodzi w imię Pańskie” witali go ludzie, rzucając na drogę swoje płaszcze i gałązki palmowe. Nawiązując do wydarzenia opisanego przez ewangelistów, do dzisiaj uroczyste msze w Niedzielę Palmową, nazywaną też Kwietną lub Wierzbną, rozpoczynają się od obrzędu poświęcenia palm (lub wierzb) i procesji dookoła kościoła. Choć Niedziela Palmowa otwiera Wielki Tydzień – czas męki i śmierci Chrystusa, Kościół obchodzi ten dzień jako dzień triumfu i zapowiedzi ostatecznego zwycięstwa nad śmiercią.

Scena Wjazdu do Jerozolimy, otwierająca cykl pasyjny Jezusa, od stuleci była ważnym i popularnym tematem dzieł sztuki sakralnej. Motyw ten odnajdujemy we wczesnochrześcijańskiej rzeźbie w IV w., w następnych stuleciach zaczyna się pojawiać w kodeksach rękopiśmiennych, w malarstwie i mozaikach kościelnych. Ilustracje przedstawiające Wjazd Jezusa do Jerozolimy trafiają do książek w drugiej połowie XV w., co ma związek z rozwojem sztuki drukarskiej.

W ikonografii Wjazdu do Jerozolimy rzadkie jest przedstawienie opisanego przez ewangelistę Mateusza wydarzenia poprzedzającego sam wjazd:

Idźcie do wsi, która jest przed wami, a zaraz znajdziecie oślicę uwiązaną i źrebię z nią.

Ten fragment z Ewangelii ilustruje drzeworyt z Postylli Guillaume’a d’Auvergne’a, filozofa i teologa, biskupa Paryża, wydanej w Bazylei w 1492 r. W centrum kompozycji ukazane są postaci zwierząt, Jezus w towarzystwie apostołów przedstawiony jest obok po lewej stronie.

Znacznie częściej w scenie Wjazdu do Jerozolimy Chrystus – siedzący na ośle – znajduje się w centrum kompozycji jako zapowiedziany przez proroków król, który wjeżdża do swojej stolicy.

Ten wpis został opublikowany w kategorii Aktualności. Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.