Terytorium Polski określane jako Pomorze Gdańskie przez kilka stuleci, w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, funkcjonowało pod pojęciem Prus Królewskich. Owa historyczna już dziś nazwa była w przeszłości punktem odniesienia zarówno dla autorów dzieł pisanych, jak i tych, którzy sporządzali mapy. Sytuacja ta wzięła swój początek w czasach konfliktu polsko-krzyżackiego i jednego z jego etapów, wojny trzynastoletniej, zakończonej II pokojem toruńskim, zawartym 19 października (rocznica!) 1466 roku. Przyłączone do Polski Pomorze Gdańskie z Warmią, jako dotychczasowa część państwa zakonnego, zachowało nazwę Prus, tyle że podlegając władzy polskiego monarchy, stało się Prusami Królewskimi. Pozostały obszar funkcjonował jako Prusy Zakonne, a od 1525 r., po tzw. hołdzie pruskim i przekształceniu w świeckie księstwo – pod określeniem Prus Książęcych. Te ostatnie weszły w skład państwa brandenbursko-pruskiego i w konsekwencji Królestwa Prus, które w 1772 r. w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej wchłonęło Prusy Królewskie. Oba terytoria, Prusy Królewskie i Książęce, stały się odpowiednio Prusami Zachodnimi i Wschodnimi. Ostateczny kres ich kształtu terytorialnego i przy okazji również związanej z nim terminologii nastąpił dopiero w XX wieku, wraz z końcem II wojny światowej.

Terytoria te doczekały się swojego obrazu kartograficznego przedstawianego w ciągu kilkuset lat na licznych mapach. W tym miejscu prezentujemy dwa przykłady ze zbiorów Działu Kartografii Biblioteki Ossolineum. Warto zauważyć, że wczesne opracowania nie wyodrębniały jeszcze wyraźnie obu części Prus, ukazując ów obszar jako jedną historyczną krainę (Prussia). Doskonale obrazuje to mapa Heinricha Zella z 1542 r., tu w przeróbce dokonanej przez Abrahama Orteliusa, wydanej w jego atlasie w Antwerpii w 1579 r. Późniejsze ujęcia coraz szczegółowiej oddawały aktualny stan polityczno-administracyjny, uwzględniając aktualne podziały i granice, jak można zaobserwować na reprodukowanej w tym miejscu mapie Prus Królewskich i brandenburskiego Księstwa Pruskiego autorstwa Fredericka de Wita i Justusa Danckesrtsa, opublikowanej w Amsterdamie po 1696 r.