Wczoraj minęło pięćdziesiąt lat od śmierci prof. Walerego Goetla – wybitnego polskiego geologa i zasłużonego działacza społecznego.
Urodził się 14 kwietnia 1889 r. w Suchej (dziś Sucha Beskidzka) w rodzinie kolejarza. Miał młodszego o rok brata Ferdynanda – w okresie międzywojennym znanego pisarza („wyklętego” przez komunistyczne władze powojenne za udział w niemieckiej komisji ds. zbadania zbrodni katyńskiej). Uczęszczał do słynnego gimnazjum św. Anny w Krakowie, a następnie studiował geologię i paleontologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktoryzował się w Wiedniu w 1913 r., pięć lat później uzyskał habilitację UJ. W 1920 r. został profesorem na otwartej rok wcześniej Akademii Górniczej w Krakowie i z tą uczelnia (w 1949 r. przemianowaną na Akademię Górniczo-Hutniczą) pozostawał związany przez całe życie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej został wybrany rektorem AG, a po jej zakończeniu kierował tą uczelnią w latach 1945–1950. Był autorem ok. 250 prac naukowych, opracował także podstawy teoretyczne nowej nauki – sozologii zajmującej się ochroną przyrody i jej zasobów.
Prof. Goetel umiejętnie łączył prace naukową ze swoją życiowa pasją – górami. Członek Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego od 1909 r., a w latach 1936–1947 i 1948–1950 pełnił funkcję prezesa zarządu tej organizacji. Po powstaniu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w 1951 r. przez wiele lat kierował pracami Komisji Turystyki Górskiej PTTK. W latach 1935–1949 był redaktorem naczelnym rocznika PTT „Wierchy”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zaangażował się w walkę o przyłączenie do Polski Spisza i Orawy stając na czele Głównego Komitetu Plebiscytowego Spisko-Orawskiego, później jako przedstawiciel rządu w Warszawie brał udział w pracach nad delimitacją granicy polsko-czechosłowackiej Był niestrudzonym propagatorem idei parków narodowych i to m.in. dzięki jego staraniom powstał w 1932 r. Pieniński Park Narodowy, a po wojnie w 1955 r. Tatrzański Park Narodowy.
Prof. Walery Goetel do śmierci pozostawał człowiekiem bardzo aktywnym. Zmarł 6 listopada 1972 r. w Krakowie i spoczął w Alei Zasłużonych tamtejszego Cmentarza Rakowickiego. Senat AGH ogłosił rok 2022 rokiem prof. Walerego Goetla.
- „Ochrona Przyrody”, R. 40 (1975).
- Nekrolog Walerego Goetla w „Dzienniku Polskim”, nr 266 z 8 listopada 1972 r., s. 4.
- Biogram Walerego Goetla w czasopiśmie „Aura”, R.1 (1973), nr 1, s. 9.
- Naukowy debiut Walerego Goetla na łamach czasopisma „Kosmos”, R. 36 (1911) z. 3-6.
- Relacja Walerego Goetla z zimowej wyprawy w Wysokie Taury opublikowana w „Taterniku”, R. 7, nr 5 z 1 grudnia 1913 r.
- Walery Goetel przez cały okres międzywojenny propagował ideę utworzenia parku narodowego w Tatrach, którą udało się zrealizować dopiero w 1955 r. („Światowid” R. 2, nr 11 z 14 marca 1925 r., s. 15).