Dokładnie 149 lat temu, 26 marca 1864 r., w dworku Aleksandra Fredry (Fredrówce) we Lwowie na Chorążczyźnie, odbyła się doniosła uroczystość. Społeczny komitet, na czele którego powołano generała Józefa hrabiego Załuskiego, byłego towarzysza broni Fredry, wręczył ojcu polskiej komedii medal.

Z inicjatywą uhonorowania autora Zemsty wystąpił 14 kwietnia 1864 r., na „poufnym zgromadzeniu obywateli”, dyrektor sceny polskiej we Lwowie Adam Miłaszewski. Powołano wówczas „komisję zajmującą się wybiciem medalu na cześć Aleksandra Fredry”, która miała zebrać składki, zaś ewentualną nadwyżkę finansową przekazać „dla adepta poświęcającego się scenie narodowej lub gdyby takowego nie było, na nagrodę za najlepszy oryginalny utwór dramatyczny dla sceny polskiej”.

Dyrektor mennicy paryskiej – August Barré – podjął się wykonania medalu dla Fredry. Dzieło, wycenione na 3000 franków, ukończył w grudniu 1864 r. Wybito wówczas 32 srebrne i 360 brązowe egzemplarze. Liczba złotych, najdroższych, pozostaje nieznana, choć ze spisu wydatków komisji można wnioskować, że nie wybito ani jednego złotego medalu, prawdopodobnie z braku środków finansowych.
Na awersie A. Barré umieścił lewy profil komediopisarza, odwzorowany z fotografii Teodora Szajnoka, którą komisji przekazał brat A. Fredry – Henryk. Całość dopełnia napis: „ALEKSANDER FREDRO POETA DRAMATYCZNY”. Rewers zaś opatrzono inskrypcją „DOBRZE ZASŁUŻONEMU RODACY 1864”. Zdaniem Wincentego Pola – sekretarza komisji – „wykonanie medalu jest prześliczne, podobieństwo zupełne, całość bardzo artystyczna”.

Wspomnianego już 26 marca 1865 r., o godz. 11.00, bezpośrednio po mszy w kościele św. Mikołaja, zebrała się komisja w „największej sali” Ossolineum, celem odczytania sprawozdania ze swojej działalności. Zgodnie z podjętą uchwałą, Zakład Narodowy im. Ossolińskich otrzymał na własność stempel medalu z prawem jego wybijania w przyszłości oraz pieczęć, której dotąd używała komisja. Następnie delegaci udali się do Fredrówki, gdyż 71-letni komediopisarz, z powodu złego stanu zdrowia, nie opuszczał zimą domu. Żona Fredry – Zofia – tak pisała o tej uroczystości: „Załuski mówił ładnie, Ojciec odpowiedział prześlicznie ze łzami w oczach i drżącym głosem, wszyscy płakali…”.

Dzisiaj medale: srebrny i brązowy znajdują się w zbiorach Gabinetu Numizmatyczno-Sfragistycznego Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Nie wiadomo tylko, czy którykolwiek z nich trzymał w swym ręku Aleksander Fredro.

/oprac. Grzegorz Polak/

Medal dla Aleksandra Fredry (awers)

Medal dla Aleksandra Fredry (rewers)