Władysław Bełza (1847-1913)
fot. ze zbiorów ZNiO

W październiku przypada rocznica śmierci Władysława Bełzy (16 VII 1847 – 7 X 1913), ważnej postaci w historii Ossolineum. Bełza był poetą, publicystą, animatorem życia kulturalnego, oświatowego i prasowego i wydawcą. Najbardziej znany jako autor popularnego od pocz. XX wieku wiersza Katechizm polskiego dziecka, ze zbioru pod tym samym tytułem (wyd. 1900)

Współpracował z wieloma czasopismami w Krakowie, Poznaniu i Lwowie. Dużą część jego twórczości literackiej stanowiła literatura (gł. poezja) dla dzieci i młodzieży. Był też współzałożycielem dwóch czasopism dla dzieci:

„Promyk : ilustrowane czasopismo dla młodzieży” (1871-1872)
http://bazy.oss.wroc.pl/kzc/wyniki_op.php?OP-011875
oraz „Towarzysz Pilnych Dzieci : czasopismo dla młodocianego wieku” (1876-1883)
https://polona.pl/press/towarzysz-pilnych-dzieci,ODUwMDMxODY/

Władysław Bełza wiele podróżował po Europie, a w 1872 osiadł we Lwowie – studiował na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Lwowskiego, współpracował z lwowskimi czasopismami, zaangażował się też w działalność na rzecz szerzenia oświaty w polskim społeczeństwie. W kolejnych latach był współzałożycielem „Macierzy Polskiej we Lwowie” (1882, razem z J.I. Kraszewskim) – stowarzyszenia szerzącego oświatę głównie poprzez wydawanie i rozpowszechnianie tanich edycji literatury pięknej i popularnonaukowej, oraz „Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza” (1886, razem z Józefem Tretiakiem) – stowarzyszenia naukowego zajmującego się gromadzeniem, opracowaniem i wydawaniem wszelkich materiałów dotyczących A. Mickiewicza [Towarzystwo istnieje do dziś: http://www.towarzystwo-literackie.org/  ]

W 1882 Władysław Bełza rozpoczął pracę w Ossolineum – pracował tu ponad 30 lat, najpierw jako skryptor literacki, czuwający nad pracą czytelni dla młodzieży, później sekretarz administracyjny, wreszcie od 1891 jako kierownik Wydawnictwa Książek Szkolnych w ZNiO.

Jego bratankiem był Witold Stanisław Bełza – bibliotekarz, literat, działacz kulturalny, wieloletni dyrektor Biblioteki Miejskiej w Bydgoszczy